پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر در 32 اسلاید کامل به برسی یکی از موضوعات مهم در شهرسازی پرداخته است که در وب سایت معماری نوین پروژه موجود می باشد. شکل شهر در حقیقت ظرفی است که امکان می دهد فعالیت های شهری در آن به وقوع بپیوندد. از نظر جغرافی دانان شکل شهر فقط مرفولوژی شهر است به این معنی که شکل شهر در برگیرنده بافت فیزیکی، عملکردهای اداری ، صنعتی و مجموع ساختمان هایی است که معرف فضایی پدیده های شهری هستند و در واقع فضایی است که فعالیت های گوناگون و استخوان بندی اصلی شهر در آن شکل میگیرد. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری ارائه دهنده پروژه معماری تمامی دروس دانشگاهی و پایان نامه های معماری در ایران می باشد.
فهرست مطالب
- تعریف شکل شهر
- اهمیت شکل شهر
- تحلیل شکل شهر
- انواع شکل شهر
- از دید نوع شبکه های ارتباطی
- معیارهای شکل خوب شهر
- ساختار کلان انواع مدل های شهری
- شهر مرکزی
- شهر ستاره ای
- شهر اقماری
- شبکه چند مرکزی یا شهر منطقه ای
پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر
متن پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر
در این بخش به بررسی وتحلیل شکل شهر از دید کلی یا همان ساختار کلان مدل های شهری می پردازیم .در این جا این مدل ها به طور کلی و به ترتیب فهرست مدل های سکونت گاهی لینچ و با بحث ساختار کلان چنین مدل های شهری ارائه شده اند. فرض بر این است که کلیه این شهرها جمعیت مشابهی و رای اندازه راحت مثلآ 250 هزار یا 500 هزار نفر را در خود جای میدهند. مدل های مربوط به الگوهای مقیاس خرد که جزئی از مدل های مقیاس کلان هستند خارج از این بررسی می باشند.
معیارهای شکل خوب شهر
- سرزندگی: شکل شهر از عملکردهای حیاتی، نیازهای بیولوژیکی و توانایی های انسان حمایت کرده و بقا همه موجودات زنده را تضمین نماید.
- معنی: شهر به وضوح قابل ادراک بوده و از نظر ذهنی و روانی توسط ساکنین آن در فضا و زمان قابل تشخیص و تجسم باشد.
- تناسب: که به مفهوم انطباق فعالیتها و رفتارها با فضاهای مربوطه است.
- دسترسی: توانایی دسترسی به دیگر افراد ، فعالیت ها ، منابع ، خدمات ، اطلاعات و یا مکان ها
- کنترل: استفاده و دسترسی به فضاها و مکان ها و فعالیت ها و ایجاد اصلاح و اداره آنها تا چه حد کسانی است که از آن فضاها استفاده می کنند.
پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر
شهر ستاره ای
مدل شهر دیگر لینچ مدل ستاره ای یا ستاره شهری است . این مدل دارای یک مرکز غالب واحد با تراکم زیاد و کاربری های مختلط می باشد. راه های ارتباطی از مرکز به طرف خارج منشعب شده و سیستمهای حمل و نقل عمومی و مسیرهای اصلی ترافیک سواره را در بر می گیرد. مراکز درجه دوم و کاربری های با تراکم زیاد یا متوسط در امتداد راههای حمل و نقل عمومی و کاربریهای متراکم تر در اطراف مراکز فرعی قرار می گیرند که ایستگاه های حمل و نقل را تشکیل می دهند.
پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر
شهر اقماری
در مدل شهر اقماری یک شهر مرکزی توسط تعدادی سکونت گاه های اقماری در اندازه های محدود و در فاصله های معین احاطه می شود. رشد شهر مرکزی در این جا به جای توسعه پیوسته انگشتان به سمت سکونت گاه های جداگانه هدایت می شود. محدودیت رشد شهرهای اقماری از این نظر اساسی تلقی می شود که اندازه شهر فشرده از حد معینی که تجاوز کند کارایی خود را از دست خواهد داد و شرایط زیست محیطی کمتری را دارا خواهد بود و بنابراین به محض اینکه به حداکثر اندازه خود برسد شهر اقماری دیگری آغاز خواهد شد.
دانلود پاورپوینت تحلیل شکل و فرم شهر
شهر، یک ارگانیسم زنده و پیچیده است که در طول زمان رشد کرده، تغییر شکل داده و لایه‌های مختلفی از تاریخ، فرهنگ و تصمیم‌گیری‌های انسانی را در کالبد خود ثبت کرده است. تحلیل شکل و فرم شهر یا مورفولوژی شهری (Urban Morphology)، دانشی است که به مطالعه علمی فرم فیزیکی شهر و فرآیندهای شکل‌دهنده آن می‌پردازد. این تحلیل، به جای نگاه کردن به شهر به عنوان مجموعه‌ای از ساختمان‌ها و خیابان‌های مجزا، به دنبال درک الگوها، ساختارها و منطق نهفته در پس کالبد شهر است. مورفولوژی شهری به ما کمک می‌کند تا شهر را مانند یک “متن” بخوانیم و داستان تکامل آن را از طریق فرم‌های فیزیکی‌اش رمزگشایی کنیم.
مبانی نظری پروژه: رویکردهای اصلی در تحلیل فرم شهر
سه مکتب و رویکرد نظری اصلی در تحلیل مورفولوژی شهری وجود دارد که هرکدام بر جنبه‌های متفاوتی از فرم شهر تأکید دارند:
- رویکرد تصویری-ادراکی (Imageability & Perception): این رویکرد که برجسته‌ترین نظریه‌پرداز آن کوین لینچ (Kevin Lynch) در کتاب “سیمای شهر” (The Image of the City) است، بر این موضوع تمرکز دارد که شهروندان چگونه شهر را “درک” و “در ذهن خود نقشه‌برداری” می‌کنند. لینچ معتقد است که یک شهر “خوانا” (Legible)، شهری است که ساکنانش به راحتی می‌توانند ساختار آن را بفهمند و در آن مسیریابی کنند. او پنج عنصر کلیدی را برای تحلیل سیمای ذهنی شهر معرفی می‌کند:
- راه‌ها (Paths): کانال‌های اصلی حرکت مانند خیابان‌ها، پیاده‌راه‌ها و خطوط حمل‌ونقل عمومی.
- لبه‌ها (Edges): مرزهای خطی بین دو منطقه که می‌توانند فیزیکی (مانند رودخانه، دیوار یا بزرگراه) یا بصری باشند.
- محله‌ها (Districts): بخش‌های قابل تشخیص شهر که دارای ویژگی‌های مشترک و هویتی خاص هستند.
- گره‌ها (Nodes): نقاط استراتژیک و کانونی شهر مانند میدان‌ها، تقاطع‌های مهم یا ایستگاه‌های اصلی.
- نشانه‌ها (Landmarks): نقاط مرجع بصری که از بیرون دیده می‌شوند، مانند برج‌ها، ساختمان‌های خاص یا مجسمه‌ها. تحلیل شهر بر اساس این پنج عنصر، به درک ساختار ادراکی و خوانایی شهر کمک می‌کند.
- رویکرد تاریخی-جغرافیایی (Historico-Geographical): این مکتب که توسط م.ر.ج. کانزن (M.R.G. Conzen) توسعه یافته، بر تحلیل تکامل تاریخی فرم شهر تأکید دارد. این رویکرد، فرم شهر را به سه عنصر اصلی تجزیه می‌کند:
- پلان شهر (Town Plan): شامل الگوی خیابان‌ها (Street System)، الگوی قطعات زمین (Plot Pattern) و الگوی استقرار ساختمان‌ها (Building Pattern).
- کاربری اراضی (Land Use): توزیع فعالیت‌های مختلف در سطح شهر.
- بافت ساختمانی (Building Fabric): ویژگی‌های سه‌بعدی ساختمان‌ها (مصالح، سبک، ارتفاع). این رویکرد معتقد است که با تحلیل این سه عنصر در دوره‌های مختلف تاریخی، می‌توان “منطقه‌های ریخت‌شناسی” (Morphological Regions) را در شهر شناسایی کرد و فرآیند تحول آن را درک نمود.
- رویکرد فضایی-پیکره‌بندی (Spatial-Configurational): این رویکرد که به “چیدمان فضا” (Space Syntax) معروف است و توسط بیل هیلیر (Bill Hillier) پایه‌گذاری شده، بر تحلیل روابط فضایی و توپولوژیک در شبکه معابر شهر تمرکز دارد. این نظریه معتقد است که پیکره‌بندی شبکه خیابان‌ها، به طور مستقیم بر الگوهای حرکت و تجمع انسانی و در نتیجه بر توزیع کاربری‌ها و سرزندگی شهری تأثیر می‌گذارد.
- تحلیل اتصال و یکپارچگی: با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی، این رویکرد میزان “یکپارچگی” (Integration) هر خیابان را در کل شبکه محاسبه می‌کند. خیابان‌هایی که بیشترین یکپارچگی را دارند (یعنی به راحتی از تمام نقاط دیگر شهر قابل دسترس هستند)، به طور طبیعی به مراکز اصلی حرکت و فعالیت تبدیل می‌شوند. این رویکرد به پیش‌بینی پیامدهای اجتماعی-اقتصادی تغییرات در شبکه معابر کمک می‌کند.
مولفه‌های اصلی در تحلیل فرم شهر
برای یک تحلیل مورفولوژیک جامع، باید مولفه‌های زیر را مورد بررسی قرار داد:
۱. بافت شهر (Urban Texture): به ترکیب‌بندی دانه‌ها (ساختمان‌ها) و فضاهای خالی بین آنها اشاره دارد.
- بافت ریزدانه: مشخصه شهرهای تاریخی، با قطعات زمین کوچک، تنوع در ساختمان‌ها و شبکه معابر ارگانیک.
- بافت درشت‌دانه: مشخصه مناطق مدرن، با بلوک‌های ساختمانی بزرگ، ساختمان‌های مشابه و خیابان‌های عریض.
۲. دانه (Grain): به اندازه متوسط ساختمان‌ها یا قطعات زمین در یک منطقه اشاره دارد. دانه می‌تواند ریز، متوسط یا درشت باشد.
۳. الگوی خیابان‌ها (Street Pattern):
- شبکه ارگانیک: مشخصه شهرهای قدیمی که به صورت تدریجی و بدون نقشه قبلی رشد کرده‌اند (مانند بافت تاریخی یزد).
- شبکه شطرنجی (Gridiron): مشخصه بسیاری از شهرهای رومی و شهرهای جدید که بر اساس یک شبکه منظم از خیابان‌های عمود بر هم طراحی شده‌اند (مانند منهتن یا بارسلون).
- شبکه شعاعی-حلقوی (Radial-Concentric): شبکه‌ای که در آن خیابان‌ها به صورت شعاعی از یک مرکز خارج شده و توسط خیابان‌های حلقوی به هم متصل می‌شوند (مانند طرح اولیه مسکو یا پاریس).
۴. سلسله مراتب دسترسی (Hierarchy of Access): نحوه طبقه‌بندی معابر از شریان‌های اصلی و بزرگراه‌ها گرفته تا خیابان‌های جمع‌کننده، خیابان‌های محلی و کوچه‌های بن‌بست.
۵. خط آسمان (Skyline): نمای کلی شهر از دور که توسط بلندترین و شاخص‌ترین ساختمان‌های آن شکل میگیرد.
۶. توپوگرافی و عناصر طبیعی: نقش عناصر طبیعی مانند رودخانه‌ها، تپه‌ها و خط ساحلی در شکل دادن به فرم و ساختار شهر.
نتیجه‌گیری
تحلیل شکل و فرم شهر، ابزاری قدرتمند برای معماران، شهرسازان و همه علاقه‌مندان به درک شهر است. این دانش به ما کمک می‌کند تا از سطح ظاهری شهر عبور کرده و به لایه‌های عمیق‌تر معنایی، تاریخی و عملکردی آن نفوذ کنیم. با درک اینکه چرا یک شهر به شکل کنونی خود درآمده است، می‌توانیم برای آینده آن به شیوه‌ای آگاهانه‌تر، حساس‌تر به زمینه و پایدارتر برنامه‌ریزی و طراحی کنیم. مورفولوژی شهری به ما می‌آموزد که هر خیابان و هر ساختمان، بخشی از یک داستان بزرگ‌تر است؛ داستان تعامل بی‌پایان انسان و محیط در طول تاریخ.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.