حفظ بناهای تاریخی وظیفه تک تک افراد جامعه و مسئولین می باشد. زمانی که ما از بنای تاریخی بازدید می کنیم باید ضمن بازدید از بناها تاریخی محافظت کنیم در این زمینه سازمان میراث فرهنگی وظیفه دارد تا در حفظ این آثار معماری تلاش کند. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری پاورپوینت کامل مرمت خانه اسدی پور در شهر گرگان در 48 اسلاید (قابل ویرایش) برای شما آماده و مهیا کرده است. در این پاورپوینت به طور کامل به مرمت این بنا پرداخته ایم.
فهرست مطالب:
- شناخت منطقه جغرافیایی
- استان گلستان
- پیشینه تاریخی استان
- موقعیت طبیعی گرگان
- بافت قديم گرگان
- شناخت بافت
- موقعیت طبیعی
- موقعیت فعلی
- تاریخچه بنا
- شناخت بنا
- نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا
- اقدامات دوره های گذشته
- عوامل تزیین شده
- آسیب شناسی
- آسیب های پی
- آسیب های سازه ای
- آسیب دیوار ها
- آسیب تزئیناتی
- علت و بررسی آسیب ها
- و …
خانه اسدی پور در شهر گرگان
شناخت خانه اسدی پور در شهر گرگان:
1- موقعیت طبیعی :
خانه اسدی پور در مرکز و در بافت قدیم بخش مرکزی گرگان واقع شده است. شایان ذکر است گرگان در مسیر خط گسل زلزله قرار گرفته است. این بنا در دو طبقه موجود می باشد پوشش سقف بنا به صورت سفال پوش می باشد. نوع تیر ریزی ستون چوبی می باشد و به صورت سه ترک سه طبقه در نما می باشد. ضخامت دیوار بنا 60cm می باشد. مصالح به کار رفته در بنا آجر و ملات ساروج می باشد. در زیر بنا سردابه موجود می باشد که عمق سردابه از کف حدود 7mمی باشد وتزیینات به صورت آجری می باشد. دارای در وپنجره های چوبی می باشد .
2- موقعیت فعلی:
استان گلستان – گرگان – کوی سرچشمه – جنب مصلای نماز جمعه – منزل اسدی پور
3- تاریخچه بنا :
این بنا متعلق به اواخر دوره قاجار می باشد.
پلان طبقه همکف
آسیب پی:
با توجه به سونداژ به عمل آمده مشخص گردیده که پی ساختمان شفته آهک نیست و بر خاک بکر زمین استوار شده است در نتیجه بر اثر نفوذ رطوبت زمین نشست کرده و ساختمان اصلی در جهت شرقی دچار نشست یک جانبه گشته که این مسئله باعث لهیدگی آجرهای دیوار ، طبله کردن اندود دیوار حیاط، خارج شدن تیر حمال سازه چوبی از راستای شاقولی، تابیدگی ( پیچ خوردگی ) چوب های کف، سقف و کف چوبی طبقه دوم هم دچار کشیدگی به طرف شرق شده است.
آسیب های سازه ای:
به واسطه انکه در این معماری عنصر چوب، به عنوان سازه اصلی بنا مطرح است به واسطه نشست چوب های حمال باربر از راستای خود منحرف شده و در جهت نشست دچار لهیدگی و ترک شده اند. ضمنا تاثیر باد و باران تغییرات درجه حرارت و تغییرات رطوبت نسبی و نفوذ درچوب هم باعث تثبیت ساختار ان شده است.
آسیب دیوار ها:
دیوارهای باربر قسمت اتاق های خدماتی به واسطه نفوذ رطوبت موئینگی دچار تضعیف ساختار شده است و همچنین تجزیه شیمیایی اندود داخلی را سبب گشته است. تابیدگی سقف چوبی، طبله کردن جداره سیمانی و جداشدن از اندود زیر در دیوارهای غیرباربر بخش اصلی ساختمان که سازه چوبی و نعل درگاه های چوبی دارد کاملا مشهود است. دیوارها به واسطه نشست و رطوبت دارای ترک می باشند. جداره دیوارهای شرقی و غربی طبله کرده و در دیوارهای شمالی اندود نمای ساختمان از اندود کاهگل جدا شده است و خود اندود کاهگل هم دچار از هم گسیختگی و سستی گشته است.
دیتیل اجرای پوشش چوبی
مرمت خانه اسدی پور در شهر گرگان
بافت تاریخی گرگان (استرآباد قدیم)، یکی از ارزشمندترین و وسیع‌ترین بافت‌های تاریخی شمال ایران است که خانه‌های مسکونی باشکوهی از دوره قاجار و اوایل پهلوی را در خود جای داده است. خانه اسدی پور، واقع در محله سرچشمه، یکی از این گنجینه‌های معماری است که با تزئینات غنی و ساختار اصیل خود، نمونه‌ای برجسته از خانه‌های اعیانی آن دوران به شمار می‌رود. این بنا که در گذر زمان دچار فرسودگی و آسیب‌های جدی شده بود، تحت یک پروژه مرمتی دقیق قرار گرفت تا ضمن حفظ هویت تاریخی، برای کاربری جدیدی احیا شود. مرمت خانه اسدی پور، نه تنها تلاشی برای نجات یک بنای منفرد، بلکه گامی در جهت احیای کل بافت تاریخی گرگان و بازگرداندن حیات به آن است.
ویژگی‌های معماری خانه اسدی پور
خانه اسدی پور، یک نمونه کامل از معماری مسکونی دوره قاجار در گرگان است که ویژگی‌های معماری بومی را با الگوهای رایج آن دوران ترکیب کرده است.
- ساختار و پلان: این خانه دارای پلانی درون‌گرا با یک حیاط مرکزی وسیع است. فضاها در دو طبقه و در سه جبهه حیاط (شمالی، جنوبی و غربی) سازماندهی شده‌اند. این نوع طراحی، ضمن ایجاد فضایی خصوصی و امن، به بهره‌گیری حداکثری از نور و تهویه طبیعی کمک می‌کند. بخش‌های مختلف خانه شامل شاه‌نشین، اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری، زیرزمین، آشپزخانه و فضاهای خدماتی است که هر یک کاربری مشخصی داشته‌اند.
- مصالح: مصالح به کار رفته در بنا کاملاً بومی و سازگار با اقلیم منطقه است. اسکلت اصلی از چوب با دیوارهای خشتی و آجری تشکیل شده است. پوشش سقف از نوع شیروانی با سفال است که برای مقابله با بارندگی‌های زیاد منطقه طراحی شده. کف حیاط با آجرفرش پوشیده شده که زیبایی و دوام خاصی به فضا بخشیده است.
- تزئینات: نقطه قوت اصلی خانه اسدی پور، تزئینات غنی و متنوع آن است. درهای چوبی با کنده‌کاری‌های زیبا، پنجره‌های ارسی با شیشه‌های رنگی که نور را به شکلی رؤیایی به داخل فضا می‌کشانند، و گچ‌بری‌های ظریف با نقوش گیاهی و اسلیمی، از جمله تزئینات چشم‌نواز این بنا هستند. طاقچه‌ها و رف‌های گچی نیز علاوه بر کاربرد، به زیبایی دیوارهای داخلی افزوده‌اند. این تزئینات نشان‌دهنده جایگاه اجتماعی و توانمندی اقتصادی سازندگان بنا در آن دوره است.
آسیب‌شناسی و چالش‌های مرمت
خانه اسدی پور پیش از مرمت با آسیب‌های متعددی روبرو بود که بقای آن را به طور جدی تهدید می‌کرد:
- آسیب‌های سازه‌ای: رطوبت صعودی از پی و فرسودگی مصالح باعث تضعیف شدید دیوارها و پی بنا شده بود. نشست نامتقارن، ترک‌های عمیقی را در بخش‌های مختلف سازه ایجاد کرده بود. اسکلت چوبی سقف و طبقات نیز دچار پوسیدگی و حمله موریانه شده بود.
- تخریب پوشش و نما: پوشش سفالی سقف در بسیاری از قسمت‌ها از بین رفته و باعث نفوذ گسترده آب باران به داخل بنا شده بود. این نفوذ آب، به تخریب شدید گچ‌بری‌ها، فرسایش اندود کاهگل و آسیب به سازه‌های چوبی منجر شده بود.
- فرسودگی تزئینات: رطوبت و عدم نگهداری باعث آسیب جدی به تزئینات چوبی (درها و ارسی‌ها) و گچ‌بری‌ها شده بود. شیشه‌های رنگی ارسی‌ها شکسته و چوب آن‌ها پوسیده بود.
- الحاقات و تغییرات غیراصولی: در دوره‌های بعد، الحاقات و تعمیراتی با استفاده از مصالح ناهمخوان مانند سیمان و ایزوگام انجام شده بود که به اصالت بنا لطمه زده و مانع از تنفس طبیعی مصالح سنتی شده بود.
فرآیند مرمت و احیا پروژه مرمت خانه اسدی پور با رویکرد حفظ حداکثری اصالت و استفاده از تکنیک‌ها و مصالح سنتی انجام گرفت:
- مطالعات و مستندنگاری: در گام نخست، مطالعات جامعی شامل برداشت دقیق نقشه‌های بنا، عکاسی از تمام جزئیات و تهیه گزارش کامل آسیب‌شناسی انجام شد.
- مرمت‌های اضطراری و آواربرداری: ابتدا بخش‌های در حال ریزش مهاربندی و آوار و الحاقات زائد از بنا پاک‌سازی شدند.
- استحکام‌بخشی سازه: پی بنا تقویت و دیوارهای خشتی و آجری با روش دوخت و دوز و تزریق ملات مناسب، مستحکم شدند. سازه‌های چوبی آفت‌زدایی، و بخش‌های کاملاً پوسیده با چوب مشابه تعویض گردید.
- مرمت سقف و نما: ساختار چوبی سقف شیروانی به طور کامل مرمت و با پوشش سفال جدید بازسازی شد. نماهای بنا از اندودهای سیمانی پاک‌سازی و با کاهگل و گچ به شکل اصلی خود بازگردانده شدند.
- مرمت تزئینات: این بخش با حساسیت ویژه‌ای توسط استادکاران ماهر انجام شد. درها و پنجره‌های ارسی مرمت و بخش‌های چوبی از بین رفته بازسازی شدند. شیشه‌های رنگی نیز بر اساس الگوهای اصلی تکمیل گردیدند. گچ‌بری‌ها تثبیت و بخش‌های فروریخته با استفاده از قالب‌های گرفته شده از نمونه‌های سالم، بازسازی شدند.
- احیا و تعریف کاربری جدید: پس از اتمام مرمت، خانه اسدی پور برای کاربری جدیدی به عنوان یک فضای فرهنگی-اقامتی (مانند هتل بوتیک یا اقامتگاه بوم‌گردی) آماده شد. این کاربری جدید، ضمن بازگرداندن حیات به بنا، درآمدزایی لازم برای نگهداری و حفاظت بلندمدت از آن را نیز تأمین می‌کند.
نتیجه‌گیری
مرمت خانه اسدی پور گرگان، نمونه‌ای موفق از احیای یک میراث معماری ارزشمند است. این پروژه نشان داد که چگونه می‌توان با یک رویکرد علمی و اصولی، کالبد فرسوده یک خانه تاریخی را به فضایی زنده و پویا تبدیل کرد. احیای این بنا و بناهای مشابه در بافت تاریخی گرگان، نه تنها به حفظ هویت شهر کمک می‌کند، بلکه با ایجاد جاذبه‌های گردشگری جدید، به توسعه اقتصادی و فرهنگی منطقه نیز یاری می‌رساند. خانه اسدی پور امروز به عنوان سندی زنده، داستان زندگی، هنر و معماری گذشتگان این دیار را برای آیندگان روایت می‌کند.
فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت تمامی دروس معماری، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.