پاورپوینت مدرسه آقا بزرگ در 46 اسلاید به برسی پلان ها و معماری مدرسه پرداخته است که در وب سایت معماری نوین پروژه موجود می باشد. این مجموعه ظاهرا روی آثار به جا مانده از زلزله سال 1192 ق /1778 م ساخته شده است. به خصوص شبستان 40 ستون شمالی مسجد که احتمالا پیش از احداث گنبدخانه بر روی بقایای خانقاه، مسجد، مقبره و مدرسه خواجه تاج الدین (متعلق به اواسط سده 9 ق / 15 م) ساخته شده است. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری ارائه دهنده پروژه معماری تمامی دروس دانشگاهی و پایان نامه های معماری در ایران می باشد.
فهرست مطالب
- دست نوشته
- بررسی معماری مدرسه آقا بزرگ کاشان
- تاریخچه
- گذری در بنا
- بادگیرها
- مسجد
- مدرسه علمیه
- ملحقات صحن جنوبی
- نظام هندسی بنا
- تناسبات
- انطباق با اقلیم
- انواع فضاهای باز نیمه باز و بسته
- تزئینات
- جایگاه تاریخی-معماری بنا
پاورپوینت مدرسه آقا بزرگ
متن پاورپوینت مدرسه آقا بزرگ
یکی از خصوصیات مهم معماری در مسجد آقا بزرگ گنبد خانه این مسجد است که روی 8 پایه عظیم بر پا شده است. چون در طرح مساجد قدیمی ایران ایجاد گنبد بر روی پایه‌های آزاد به ندرت دیده می‌شود. نتیجه چنین طرحی، جریان یافتن هوای خنک در فضای گنبد خانه در فصول گرم و تابستان‌های داغ منطقه کویری است. بنابراین می شود گفت که در این مسجد، بر خلاف دیگر مساجد که بخش جنوبی گنبد خانه را برای ایجاد محراب مسدود می‌کنند، بخش جنوب، جنوب شرقی و جنوب غربی آزاد است و محراب در دیوار رواقی که اطراف گنبد خانه قرار دارد، ساخته شده است.
گذری در بنا
یکی از مشخص ترین ویژگی های این بنا تعدد عملکردهاست که به نحو مطلوبی در سطح زمینی که به نسبت عملکردهای موجود وسعت کافی ندارد و از نظر تناسبات نیز مطلوب نیست، جای داده شده اند. عملکردهای موجود در مدارس علمیه عمدتا محدود و مشخص است و حتی در مدارس بزرگ که عمدتا توسط حکام ساخته می شد از حد عملکردهای سنتی فراتر نمی رفت اما در این بنا علاوه بر ترکیب دو عملکرد مدرسه و مسجد با توجه به مخدودیت مکان، همه فضاهای متنوع و مورد نیاز مدرسه و فضاهایی بیشتر از سایر مدارس پیشبینی و احداث شده است.
پاورپوینت مدرسه آقا بزرگ
مسجد بنا
بخش مسجد بنا با سایر مساحد موجود تفاوتهایی دارد. بنا بر سنت معمول مساجد در ایران، شبستان اصلی و گنبدخانه معمولا در چهار جبهه یا حداقل سه جبهه بسته هستند، به خصوص جهت محراب حتما بسته و بدون در و پنجره ساخته می شده است اما در این بنا بر خلاف مساجد موجود، در ابتدا بخش گنبدخانه در فصول گرم و تابستان های داغ منطقه کویری می شد اما بعد از احداث بنا به شیوه گفته شده در سمت غرب آن شبستان وسیعی بنا شد که به وسیله سه درگاه بزرگ با پنجره چوبی سبک به محوطه گنبدخانه راه دارد و از این شبستان به عنوان فضای اصلی مسجد استفاده می شد.
پاورپوینت مدرسه آقا بزرگ
مدرسه علمیه
مدرسه ی علمیه در طبقاط تحتانی اطراف صحن که به صورت گودال باغچه است قرار دارد و دارای دوازده حجره در سه طرف است. یک مدرس بزرگ بادو راهروی جنبی که راه ورود به حجره ها را نیز ممکن می سازد در جبهه ی جنوبی قرلر دارد. حجره ها طراحی خاص خود را دارند.هر حجره چند تاقچه و یک صندوقخانه دارد. راه ورود به حجره ها از طریق راهروی کناری است.
دانلود پاورپوینت مدرسه آقا بزرگ کاشان
مجموعه مسجد و مدرسه آقابزرگ کاشان، که در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری (دوران قاجار) به دستور حاج محمدتقی خانبان برای اقامه نماز و برگزاری درس و بحث توسط دامادش، ملا مهدی نراقی دوم (ملقب به آقابزرگ)، ساخته شد، یکی از برجسته‌ترین و زیباترین بناهای مذهبی-آموزشی این دوره در ایران است. این بنا به دلیل طراحی منحصربه‌فرد، تزئینات چشم‌نواز و به ویژه به خاطر گنبدخانه باشکوهی که بر روی هشت پایه عظیم قرار گرفته، شهرت دارد. معماری آقابزرگ، نمونه‌ای کم‌نظیر از تلفیق هوشمندانه دو عملکرد مسجد و مدرسه در یک کالبد یکپارچه و هماهنگ است.
مبانی نظری پروژه: معماری درون‌گرا و تلفیق عملکردی
درک معماری این بنای باشکوه، نیازمند توجه به دو اصل بنیادین در معماری سنتی ایران است: “درون‌گرایی” و “تلفیق عملکردی در عین تفکیک فضایی”.
- معماری درون‌گرا (Introverted Architecture): این اصل که ریشه در شرایط اقلیمی (محافظت در برابر آفتاب و باد) و فرهنگی (اهمیت حریم خصوصی و جدایی از هیاهوی فضای عمومی) دارد، در اکثر بناهای سنتی ایران دیده می‌شود.
- حیاط مرکزی: قلب تپنده بنا، یک حیاط مرکزی است که تمام فضاها به دور آن سازماندهی شده و رو به آن گشوده می‌شوند. این حیاط، منبع اصلی نور و تهویه و همچنین فضای اصلی تعاملات اجتماعی است.
- پوسته بیرونی ساده: نمای بیرونی بنا در کوچه‌های اطراف، معمولاً ساده و بدون تزئینات زیاد است و تمام شکوه و زیبایی معماری در فضاهای داخلی و نماهای رو به حیاط متمرکز شده است.
- ورودی غیرمستقیم: ورود به بنا از طریق یک هشتی صورت می‌گیرد. این فضای مکث، از ورود مستقیم به حیاط و دیده شدن فضای داخلی از کوچه جلوگیری کرده و سلسله مراتب ورود را تعریف می‌کند.
- تلفیق عملکردی در عین تفکیک فضایی: یکی از نبوغ‌های معماران ایرانی، توانایی آن‌ها در جای دادن عملکردهای مختلف در یک مجموعه واحد، به گونه‌ای بود که ضمن حفظ یکپارچگی کلی، هر عملکرد استقلال و آرامش لازم خود را داشته باشد.
- تفکیک طبقاتی: در مدرسه آقابزرگ، این اصل به شکلی استادانه پیاده شده است. حیاط تحتانی (گودال باغچه) به مدرسه و حجره‌های طلاب اختصاص یافته که فضایی آرام و به دور از رفت‌وآمدهای عمومی است. حیاط فوقانی و همسطح با ورودی، به عنوان صحن مسجد عمل می‌کند.
- ایجاد سلسله مراتب دسترسی: مسیر دسترسی به بخش مدرسه (حجره‌ها) از مسیر اصلی تردد نمازگزاران در صحن مسجد جدا شده است تا آرامش طلاب حفظ شود. با این حال، ارتباط بصری و عملکردی بین دو فضا کاملاً برقرار است.
تحلیل معماری و عناصر کالبدی
۱. ساختار کلی و گودال باغچه: برجسته‌ترین ویژگی طراحی آقابزرگ، ساختار دو طبقه آن حول یک حیاط مرکزی عمیق یا “گودال باغچه” است. این تکنیک علاوه بر ایجاد یک خرد اقلیم خنک‌تر در حیاط و دسترسی به قنات، امکان تفکیک عملکردی بین مسجد و مدرسه را به بهترین شکل فراهم کرده است.
- طبقه همکف (صحن مسجد): این طبقه شامل ایوان‌های اصلی، رواق‌ها و گنبدخانه است و فضای عمومی مجموعه را تشکیل می‌دهد.
- طبقه زیرین (حیاط مدرسه): این طبقه شامل حجره‌های محل سکونت و تحصیل طلاب است که به دور حیاطی سرسبز و باصفا با یک حوض بزرگ در مرکز آن قرار گرفته‌اند.
۲. گنبدخانه و شبستان‌ها: گنبدخانه مسجد آقابزرگ یکی از بزرگ‌ترین گنبدهای آجری دوران خود است. ویژگی منحصربه‌فرد آن، قرارگیری بر روی هشت پایه یا ستون عظیم است. این کار به معمار اجازه داده تا فضای زیر گنبد را از سه طرف باز نگه دارد و تهویه و جریان هوا را به شکلی بی‌نظیر در فضای گرم کاشان ممکن سازد. این یک راه حل هوشمندانه اقلیمی است که با فرم معماری تلفیق شده. در دو طرف گنبدخانه، دو شبستان زمستانی (در شرق) و تابستانی (در غرب) قرار دارد.
۳. ایوان‌ها و مناره‌ها: مجموعه دارای دو ایوان اصلی است. ایوان شمالی که سردر ورودی در آن قرار گرفته و ایوان جنوبی که به گنبدخانه متصل است و محراب در آن جای دارد. سردر اصلی با کاشی‌کاری‌های معرق و مقرنس‌کاری‌های نفیس تزئین شده است. دو مناره کاشی‌کاری شده در دو طرف این سردر، بر اهمیت ورودی تأکید کرده و از دور در خط آسمان شهر خودنمایی می‌کنند.
۴. تزئینات: مدرسه-مسجد آقابزرگ، کلکسیونی از هنرهای تزئینی دوران قاجار است:
- کاشی‌کاری: استفاده گسترده از کاشی‌های هفت‌رنگ و معرق با نقوش اسلیمی و ختایی در سردر، ایوان‌ها، گنبد و مناره‌ها.
- آجرکاری: نمایش مهارت استادانه در آجرچینی و ایجاد نقوش هندسی زیبا.
- گچ‌بری و نقاشی: گچ‌بری‌های هنرمندانه و نقاشی‌هایی با الهام از هنر اروپایی (گل فرنگ) در محراب و بخش‌های داخلی.
- کنده‌کاری روی چوب: درب ورودی اصلی، یک شاهکار کنده‌کاری است که با استفاده از ۶۶۶۶ میخ، به تعداد آیات قرآن، تزئین شده است.
نتیجه‌گیری
مدرسه-مسجد آقابزرگ کاشان، فراتر از یک بنای زیبا، یک “درسنامه معماری” است. این بنا نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با استفاده هوشمندانه از توپوگرافی (از طریق گودال باغچه)، تلفیق عملکردهای پیچیده را به سادگی حل کرد. چگونه می‌توان با یک راه حل سازه‌ای (هشت پایه گنبد)، به یک پاسخ اقلیمی درخشان رسید و چگونه می‌توان کالبد و تزئینات را در یک وحدت جدایی‌ناپذیر به کار گرفت. این مجموعه، نمونه‌ای کامل از معماری پایدار، زمینه‌گرا و انسان‌محور ایرانی است که در آن، نیازهای عملکردی، آسایش محیطی و تعالی معنوی، همگی در یک فضای هماهنگ و شاعرانه پاسخ داده شده‌اند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.