دانلود پاورپوینت بررسی مناره ها در معماری اسلامی

یکی از عناصر مهم در معماری اسلامی گلدسته و مناره می باشد که به عنوان عناصر و نشانه مورد استفاده قرار گرفته است. گلدسته يا مؤذنه عبارتست از محلي كه مؤذن در آنجا اذان مي‌گويد و مردم را به نماز دعوت مي‌كند. مؤذنه داراي نام هاي ديگري نيز هست از قبيل: مناره، منار و صومعه، عساس و گلدسته. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری برایشما پاورپوینتی کامل تحت عنوان پاورپوینت بررسی مناره ها در معماری اسلامی را در 30 اسلاید (قابل ویرایش) آماده و ارائه نموده است. در این پاورپوینت به طور کامل این عنصر معم معماری اسلامی را مورد بررسی قرار داده ایم.

فهرست مطالب:

• پيدايش مناره در اسلام
• مناره و كاركردهای آن در تاریخ اسلام
• نظریه اول – موقعِیت برج ها یا منارهای اولیه
  
• مناره ساربان
• ساختمان مناره
• مناره قوشخانه
• مناره‌هاي تيموري و صفوي
• میل اژدها
  
• آتشکده یا  میل اژدها
• مناره ساوه
• منار مسجد جامع فهرج
• مناره شمس
• ليست مناره‌هاي ايراني
  
• نتيجه گيري

مساجد اهل تسنن / تک مناره

مناره و كاركردهای آن در تاریخ اسلام:

به تصور برخی مهمترین دلیل وجود مناره در مساجد، اذان گویی است. اما این دلیل محل بحث و چون و چرای بسیار است، زیرا می توان از فراز بام مسجد نیز مسلمانان را به مسجد فراخواند. بر حسب روایات، وقتی مسلمانان به مدینه آمدند طبق عادت و بدون هیچ گونه دعوتی برای ادای فریضه نماز در مسجد حضور پیدا می كردند. این عدم دعوت روزی به بحث گذاشته شد و فردی پیشنهاد داد كه بگذارید مانند مسیحیان ناقوس داشته باشیم. دیگری گفت مانند یهودیان شیپور بدمیم. با این حال پیامبر (ص) فردی را معین نمود كه مردم را به نماز فراخواند و پیامبر (ص) به بلال فرمود: «برخیز و مردم را به نماز فراخوان» این نكته این واقعیت را نشان می دهد كه مناره بخش جدایی ناپذیر از مراسم عبادی اسلام نیست و تا امروز هم در بسیاری ازكشورهای اسلامی از ساختن مناره به جهت حالت متظاهرانه و غیر ضروری اجتناب می كنند و برخی تنها یك سكو در بام مسجد در نظر گرفته اند كه موذن از آنجا اذان می گوید.

مناره مسجد جامع نائین

ظهور مناره:

ظاهراً مناره كمي پس از ظهور مسجد بوجود آمد و مي‌توان دوران ظهور آنرا از عصر اموي دانست. به طوري كه از متون تاريخي برمي‌ آيد، ظاهراً اولين مؤذنه‌ اي كه به شكل مناره‌هاي فعلي ساخته شد، مؤذنه مسجد جامع بصره بود كه آنرا زياد در سال 44 يا 45 هجري در موقعي كه از طرف معاويه والي آنجا بود بنا نمود.

مسجد و مناره علی

ریشه واژه مناره:

تبار شناسی ریشه واژه مناره نیز نكاتی گویا در باب علل پیدایش به ما گوشزد می نماید. معنی اصلی كلمه مناره، مكان نور یا آتش است. اگر هم اكنون در زبان پارسی به مناره «گلدسته» می گویند، به جهت همین معنای آن است. اتفاقاً این واژه از طریق زبان تركی به زبان انگلیسی نیز راه پیدا كرده و «Minaret» نام گرفته است. این كلمه در عربستان پیش از اسلام به اماكن بلندی اطلاق می شد كه از فراز آن علائمی توسط دود یا آتش ارسال می شده اند. به همین سبب، كلمه مناره را اغلب معادل با چراغ خانه به كار می بردند.

ساختمان مناره:

مناره ها از چهار جزء اصلی تشکیل شده اند:

• پایه: به صورت مربع، شش یا دوازده ضلعی.
• ساقه: به شکل استوانه یا مخروطی
• سرپوش: مربع و هشت گوش که مهمترین بخش مناره است.
• رأس: همان سایبان که به اشکال مختلف ساخته می شود.

مناره مسجد جامع یزد

بررسی مناره‌ها در معماری اسلامی

مناره، یکی از شاخص‌ترین و نمادین‌ترین عناصر در معماری اسلامی است که در طول قرن‌ها، نه تنها به عنوان یک عنصر کارکردی، بلکه به مثابه یک نشانه بصری قدرتمند و یک بوم برای تجلی هنر و تزئینات اسلامی، در سراسر جهان اسلام از اسپانیا تا چین تکامل یافته است. واژه “مناره” از ریشه عربی “نار” به معنای آتش گرفته شده و در ابتدا به معنای محل نور یا برج راهنما بوده است. اگرچه امروزه کارکرد اصلی مناره، دعوت مسلمانان به نماز از طریق اذان گفتن توسط مؤذن است، اما در طول تاریخ، اهداف دیگری همچون نشان دادن موقعیت مسجد در بافت شهری، نماد پیروزی و اقتدار اسلام، و یک نقطه عطف (Landmark) برای مسافران و کاروان‌ها را نیز دنبال می‌کرده است.

مناره‌ها در ابتدا جزئی از ساختار اصلی مساجد نبودند. اولین مساجد صدر اسلام، مانند مسجدالنبی در مدینه، فاقد مناره بودند و اذان از روی بلندترین سقف مجاور گفته می‌شد. اولین مناره‌ها در اواسط دوره اموی در سوریه و شمال آفریقا ظاهر شدند که احتمالاً تحت تأثیر برج‌های دیده‌بانی رومی یا برج ناقوس کلیساهای مسیحی بوده‌اند. این مناره‌های اولیه، اغلب دارای قاعده چهارگوش و ظاهری ساده و مستحکم بودند، مانند مناره مسجد جامع قیروان در تونس که یکی از قدیمی‌ترین مناره‌های باقی‌مانده جهان اسلام است.

با گسترش اسلام به سمت شرق، به ویژه در ایران و آسیای میانه، فرم مناره دستخوش تحولات چشمگیری شد و به شکل استوانه‌ای و مخروطی درآمد. معماران ایرانی در دوره سلجوقی، مناره را به اوج تکامل فنی و زیبایی‌شناختی خود رساندند. مناره‌های این دوره، مانند مناره مسجد جامع اصفهان یا مناره مسجد جامع دامغان، سازه‌هایی آجری، بلند و باریک هستند که با تزئینات پیچیده آجرکاری و کتیبه‌هایی به خط کوفی آراسته شده‌اند. این مناره‌ها اغلب به صورت منفرد و در کنار مسجد یا به صورت زوجی در طرفین ایوان ورودی ساخته می‌شدند. ساختار داخلی آن‌ها شامل یک پلکان مارپیچ است که به یک بالکن یا مأذنه در بالا منتهی می‌شود، جایی که مؤذن برای گفتن اذان می‌ایستاد.

در امپراتوری عثمانی، فرم مناره‌ها باز هم تغییر کرد. تحت تأثیر معماری بیزانسی، مناره‌های عثمانی به شکل استوانه‌های بسیار باریک و مدادی با نوک مخروطی سربی درآمدند که به “مناره قلمی” مشهور هستند. مساجد بزرگ عثمانی در استانبول، مانند مسجد سلطان احمد (مسجد آبی)، به خاطر تعداد زیاد مناره‌هایشان (شش مناره) که آسمان‌خراش‌های معنوی شهر محسوب می‌شدند، شهرت دارند. این مناره‌ها بر خلاف مناره‌های ایرانی که اغلب با آجرکاری تزئین می‌شدند، دارای بدنه سنگی ساده و بالکن‌های متعدد با تزئینات مقرنس‌کاری بودند.

در مناطق دیگر جهان اسلام نیز سبک‌های منحصربه‌فردی از مناره شکل گرفت. در معماری مغولان هند، مناره‌ها به صورت برج‌های چند طبقه با بالکن‌های مدور ساخته می‌شدند که در چهار گوشه بناهای مهمی مانند تاج محل قرار می‌گرفتند و بیشتر جنبه نمادین و تزئینی داشتند. در شمال آفریقا و اسپانیا (اندلس)، سنت مناره‌های چهارگوش ادامه یافت که نمونه برجسته آن، مناره خیرالدا در سویل اسپانیا (که بعدها به برج ناقوس کلیسا تبدیل شد) است. مناره مسجد حسن دوم در کازابلانکا، مراکش، با ارتفاع ۲۱۰ متر، یکی از بلندترین مناره‌های جهان است که ترکیبی از سنت معماری مغرب اسلامی و تکنولوژی مدرن (مانند لیزری که از بالای آن به سمت مکه می‌تابد) را به نمایش می‌گذارد.

بنابراین، مناره فراتر از یک برج ساده برای اذان گفتن، یک عنصر معماری پویا است که در طول تاریخ، هویت‌های فرهنگی و هنری مناطق مختلف جهان اسلام را بازتاب داده است. از بدنه چهارگوش و ساده اموی تا استوانه‌های آجرکاری شده سلجوقی، قلم‌های سنگی عثمانی و برج‌های مرمرین مغولی، هر مناره داستانی از ایمان، قدرت، هنر و نوآوری مردمانی را روایت می‌کند که آن را برافراشته‌اند.

فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت معماری (تمامی دروس معماری)، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.