در اوایل اسلام معماری مساجد دارای سادگی بودند رفته رفته با توجه به گسترش اسلام تزئینات به این بنا اضافه شد به طوی که جز زیباشناختی مساجد گردید با توجه به اهمیت تزئینات در مساجد فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری برای شما پاورپوینتی کامل تحت عنوان پاورپوینت بررسی تزئينات در مساجد را در 55 اسلاید (قابل ویرایش) آماده و ارائه نموده است. در این پاورپوینت به طور کامل تزئینات دوره های مختلف را مورد بررسی قرار داده ایم.
فهرست مطالب:
- معرفی قوس شکنج یا قوس کنگره ای
- قوس شکنج
- تحلیل مسجد آبي در شهر هزلر مسجد
- مسجد امام اصفهان
- مسجد دارالاحسان
- كتيبه هاي بر روي ديوار داخلي شبستان
- کاشیکاری های مسجد
- تزیینات آجر
- گچ بری
- حجاری بروی ستون ها
- گره چینی
- مسجد جامع كبیر یزد
- مسجد جامع ساوه
- مسجد کبود تبریز
مسجد سلطان احمد
مسجد سلطان احمد (مسجد آبي):
مسجد سلطان احمد در شهر استانبول که به شهر هزار مسجد شهرت داردیکی از بزرگترین شاهکارهای معماری اسلامی در زمان خود تلقی می شود. این مسجد که به زبان ترکی به مسجد سلطان احمد شهرت دارد و در زبان انگلیسی با نام مسجد آبی از آن یاد می شود در استانبول، بزرگترین شهر ترکیه، واقع شده که طی سالهای 1435 تا 1923 پایتخت امپراطوری عثمانی بوده است. این مسجد بین سال های 1609 و 1619 به فرمان سلطان احمد اول ساخته شده که به احترام وی نیز نامگذاری شد.
دلیل نام گذاری مسجد به اسم مسجد آبی
این مسجد به علت نقاشی های داخلی آن که اکثریت آن را رنگ آبی تشکیل داده در غرب به مسجد آبی شهرت یافته است. اگرچه این نقاشی ها و تزئینات آبی رنگ آن از تزئیتات اولیه آن محسوب نمی شد، از این رو از داخل مسجد خارج شد و امروزه محوطه داخلی آن چندان هم تداعی کننده رنگ آبی نیست.
زیر بنای این مسجد مکعبی شکل 53 در 51 متر محاسبه شده و مانند تمام مساجد جهان به نوعی طراحی شده است که هنگامی که مسلمانان برای اقامه نماز می ایستند رو به سمت مکه قرار گیرد، به نحوی که محراب مسجد مقابل آن ها قرار دارد.
معماری مسجد سلطان احمد:
قسمت بالایی ساختمان مکعبی شکل مسجد سلطان احمد گنبدها و نیمه گنبدهایی قرار دارد که گنبد مرکزی آن بالاتر از دیگر گنبدها قرار گرفته و دارای 33 متر قطر و 43 متر ارتفاع است. تصویر کلی این مسجد، یکی از کامل ترین تصویرهای بصری محسوب می شود که چشم بیننده را تا نقطه اوج گنبد هدایت می کند.
مسجد سلطان احمد تنها مسجد ترکیه است که دارای 6 مناره است ، دیوارهای زیرین مسجد سلطان احمد با بیش از 20 هزار کاشی سرامیک که در شهر باستانی نیسا (در شمال غربی آسیای صغیر) مفروش شده و در قسمت های فوقانی آن از نقاشی استفاده شده است. بیش از 200 شیشه منقوش با طراحی های پیچیده در بخش های بالایی مسجد مورد استفاده قرار گرفته که ورود نور طبیعی به محوطه داخلی را تسهیل کند و امروزه با کمک چلچراغ ها این نور دو چندان می شود.
تزئینات داخلی:
از دیگر تزئینات داخلی مسجد می توان به آیات قرآن اشاره کرد که بسیاری از آنها توسط سید قاسم قباری نوشته شده که به عنوان بزرگترین خطاط و خوشنویس زمان خود محسوب می شد. مهمترین عامل داخلی این مسجد محراب آن است که از سنگ مرمر تراشیده و حکاکی شده شده است.
تزئینات داخل مسجد
بررسی تزئینات در مساجد
مسجد به عنوان کانون اصلی عبادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع اسلامی، همواره بستری برای تجلی والاترین هنرهای اسلامی بوده است. در این میان، تزئینات معماری نقشی فراتر از زیباسازی صِرف ایفا میکنند؛ آنها وسیلهای برای ایجاد فضایی معنوی، روحانی و سرشار از مفاهیم عمیق توحیدی هستند. هنرمند مسلمان با بهرهگیری از عناصر گوناگون تزئینی، تلاش میکند تا فضایی خلق کند که ذهن نمازگزار را از دنیای مادی و مشغلههای روزمره فراتر برده و به سوی عالم ملکوت و تفکر در عظمت خداوند رهنمون سازد. تزئینات در مساجد، زبانی نمادین و بصری است که مفاهیمی چون وحدت در کثرت، بینهایتی و تجرید را به زیباترین شکل ممکن بیان میکند. این هنر، از آجرکاریهای ساده در مساجد اولیه تا کاشیکاریهای خیرهکننده در دوران اوج معماری اسلامی، سیری تکاملی و شگفتانگیز را پیموده است.
انواع تزئینات و مفاهیم آنها
تزئینات مساجد را میتوان به چند دسته اصلی تقسیم کرد که هر یک دارای ویژگیها و مفاهیم خاص خود هستند. خوشنویسی و کتیبهنگاری یکی از مهمترین و مقدسترین انواع تزئینات است. آیات قرآن، احادیث نبوی و اسماء الهی با استفاده از خطوطی چون کوفی، ثلث، نسخ و نستعلیق بر سردرها، گنبدها، و حاشیه محرابها نقش میبندند. این کتیبهها نه تنها پیامهای الهی را به نمازگزاران یادآوری میکنند، بلکه خود به عنصری بصری و انتزاعی تبدیل میشوند که در ترکیب با سایر نقوش، هماهنگی و زیبایی بینظیری را به وجود میآورند. خط کوفی بنایی با ساختار هندسی و موزون خود، نمونهای کامل از تلفیق هنر و معنویت است.
نقوش اسلیمی و ختایی دسته دیگری از تزئینات هستند که به طور گسترده در مساجد به کار میروند. این نقوش که از ساقهها، برگها و گلهای стилизоваه شده و درهمتنیده تشکیل شدهاند، نمادی از باغهای بهشتی و تجلی حیات ابدی هستند. حرکت سیال و بیپایان این نقوش، ذهن را به سوی مفهوم بینهایت و جاودانگی خداوند هدایت میکند. اسلیمیها با پیچوخمهای موزون خود، تمام سطوح را میپوشانند و از ایجاد هرگونه فضای خالی که ممکن است ذهن را متوقف کند، جلوگیری مینمایند.
نقوش هندسی (گرهچینی) نیز از ارکان اصلی تزئینات اسلامی به شمار میروند. این نقوش که بر پایه محاسبات دقیق ریاضی و تکرار اشکال هندسی مانند ستارهها و چندضلعیها شکل میگیرند، نمادی از نظم، هماهنگی و وحدت حاکم بر جهان هستی هستند. از یک نقطه یا شکل مرکزی، طرحها گسترش یافته و تمام فضا را فرا میگیرند که این خود تمثیلی از اصل توحید (وحدت در کثرت) است؛ همه چیز از یک منبع واحد نشأت گرفته و در نهایت به او بازمیگردد. گرهچینیها در آجرکاری، کاشیکاری، گچبری و چوب به کار میروند و ساختاری موزون و چشمنواز ایجاد میکنند.
تکنیکها و مصالح
هنرمندان مسلمان برای اجرای این نقوش و مفاهیم، از تکنیکها و مصالح متنوعی بهره بردهاند. آجرکاری یکی از قدیمیترین تکنیکهاست که در آن با چیدن آجرها به شیوههای مختلف (راستهچینی، خفتهراسته، گلانداز)، بافتها و طرحهای هندسی زیبایی بر روی دیوارها و منارهها ایجاد میشد. گچبری با قابلیت شکلپذیری بالای خود، امکان خلق نقوش برجسته و بسیار ظریف اسلیمی و کتیبهها را فراهم میآورد. محراب مسجد جامع اصفهان و گچبریهای محراب اولجایتو در مسجد جامع ورامین، از شاهکارهای این هنر هستند.
اما شاید برجستهترین هنر تزئینی مساجد ایرانی، کاشیکاری باشد. از کاشی معرق که در آن قطعات کوچک کاشیهای رنگی بر اساس طرح، بریده و در کنار هم چیده میشوند، تا کاشی هفترنگ که در آن نقوش بر روی کاشیهای از پیش ساخته شده نقاشی و سپس پخته میشوند، همگی برای پوشاندن سطوح گنبدها، منارهها، ایوانها و سردرها به کار رفتهاند. رنگهای غالبی چون آبی لاجوردی، فیروزهای، سفید و طلایی، نمادی از آسمان، پاکی و نور الهی هستند و فضایی آرامشبخش و روحانی را در مسجد حاکم میکنند. مقرنسکاری نیز که نوعی حجمسازی و تزئین سهبعدی با استفاده از عناصر کوچک طاقنما مانند است، برای پوشش زیر گنبدها، ایوانها و سردرها به کار میرود و با شکست نور و ایجاد سایهروشنهای زیبا، حسی از عروج و صعود به سوی آسمان را القا میکند. این تزئینات در مجموع، کالبد بیجان مسجد را به فضایی زنده، گویا و سرشار از معنویت تبدیل میکنند.
فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت تمامی دروس معماری، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.