با گسترش دین اسلام مساجدی با سبک های اسلامی ساخته شد. در اسپانیا مسجد قرطبه، در عراق مسجد جامع سامرا، در تونس مسجد جامع قیروان ساخته شد که در این پاورپوینت هر سه مسجد را به طور کامل توضیح داده ایم. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری برای شما پاورپوینت کاملی تحت عنوان پاورپوینت معرفی مهمترین مساجد اسلامی خارج از ایران را در 65 اسلاید (قابل ویرایش) آماده و ارائه نموده است. در ایم پاورپوینت 3 مسجد مسجد قرطبه اسپانیا، مسجد جامع سامرا، مسجد جامع قیروان تونس را به طور کامل بررسی کرده ایم.
فهرست مطالب:
- معماری در کشور اسپانیا
- مسجد جامع قرطبه
- مسجد كوردوبا
- سامرا
- مسجد ابي دلف
- ويژگي هاي معماري
- ديوارهاي خارجي
- درهاي ورودي
- محراب
- منبر
- سقف مسجد
- زياده
- مناره
- آبروها
- خانة پشت محراب
- كارهاي باستان شناسي و حفاظت
- معماري مساجد در تونس
- مسجد جامع قيروان
- گلدسته مسجد
مسجد جامع قرطبه
مسجد قیروان در تونس:
مسجد جامع قيروان در تونس قرار دارد. توسط عقبه ابن نافع در 670 م ژنرال عرب از آفريقاي شمالي ساخته شد. مقر فرمانروايان اسلامي در غرب آفريقا تا سال 800 و پايتخت فاطميها در 909 بوده است. پايه و اساس شكل تمام مسجدهاي جامع در آفريقاي شمالي در مسجد جامع قيروان در تونس است مسجد قيروان در زمان هشام خليفه اموي (743-724) به وسعت كنوني خود رسيد زير بناي قسمت زيرين مناره مسجد مربوط به زمان خلافت هشام است. فرش اندازها نظير مسجد الاقصي عمود بر ديوار قبله است و به وسيله يك راهروي عرضي از آن جدا مي گردد.
مسجد قیروان تونس
عناصر معماری مسجد قیروان تونس:
گنبدي كه در قيروان بر بالاي دهانه، مقابل محراب قرار دارد، نظير گنبدي كه چهار سال بعد در بالاي آخرين دهانه در مجاورت صحن همين راه رو بر پا گرديد داراي رگهها و فتيله هاي عميق مي باشد. مناره این بنا در 13 ارتفاع مختلف با فرورفتگي داراي ايوان شده است و مؤذن در بالاترين قسمت مناره كه مشرف به كل حياط و رو به روي گنبد است قرار ميگيرد. در اين مسجد به هنگام ساخته شدن ستون ها و سرستون هاي بسياري تعبيه شده بود كه در سال 862 در حكومت ابو ابراهيم احمد كامل گرديد. ايوان هاي موجود در حال حاضر در آن دوران هم وجود داشتند.
شبستان مسجد قیروان تونس
مسجد قیروان تونس:
راه رو بر آمده و گنبد وار وسط در اين مسجد از مسجد جامع دمشق تقليد شده ـ شكل اين مسجد T شكل است. اين شكل پلان عموماً نشانة شبستانهاي مغرب (مراكش) است. پلان اين بنا به نسبت 2 به 3 داراي فضاي باز و بسته است. به طوري كه بيشترين زير بنا را محلهاي سرپوشيده و شبستانها پوشاندهاند. و حياط با وسعت كمي كمتر، با پلاني مربعي شكل در بنا واقع شده است. اين مسجد از آجر خشك شده (خشت) در آفتاب و ملاتي مخلوط با خاكستر ساخته شده و به عنوان دارالعماره از آن ياد ميكنند. به احتمال زياد گنبد قديمي اين مسجد قبل از گنبدي كه با مواد و مصالح در سال 862 بر روي محراب آن ساخته شده از چوب بود. تزئينات محراب در دوران فاطمي تكميل شده و موزائيكهاي لعابدار و يك منبر گچبري شده در آن ديده مي شود.
معرفی مهمترین مساجد اسلامی خارج از ایران (سبک مغربی)
معماری اسلامی در منطقه مغرب عربی (شمال آفریقا شامل مراکش، الجزایر، تونس و همچنین اندلس یا اسپانیای اسلامی)، هویتی متمایز و قدرتمند را توسعه داد که به “سبک مغربی” یا “موری” شهرت دارد. این سبک که ریشه در سنتهای معماری رومی، بیزانسی و بربری دارد و با اصول اسلامی درآمیخته، ویژگیهای منحصر به فردی را به نمایش میگذارد که آن را از سبکهای رایج در شرق جهان اسلام (مانند ایرانی، عثمانی یا مغولی) متمایز میکند. مساجد ساخته شده به این سبک، با حیاطهای وسیع، شبستانهای ستوندار عمیق و منارههای چهارگوش خود، از شاخصترین نمونههای معماری اسلامی به شمار میروند.
مسجد جامع قیروان، تونس
این مسجد که به نام “مسجد عقبه بن نافع” نیز شناخته میشود، یکی از قدیمیترین و مهمترین مساجد در شمال آفریقا و یک الگوی مادر برای مساجد بعدی در سبک مغربی است. بنای اولیه آن در قرن اول هجری (حدود سال ۵۰ هجری) گذاشته شد و در قرون بعدی، به ویژه در دوره اغلبیان، بازسازی و توسعه یافت. ویژگیهای برجسته آن عبارتند از:
- شبستان ستوندار: شبستان وسیع و عمیق آن دارای ۱۷ ناو (راهرو) است که توسط صدها ستون مرمری که از بناهای رومی و بیزانسی قدیمیتر به غنیمت گرفته شده، نگه داشته شده است. این جنگل ستونها، پرسپکتیوی بینهایت و فضایی معنوی ایجاد میکند.
- مناره چهارگوش: مناره عظیم و مستحکم آن که قدیمیترین مناره باقیمانده در جهان اسلام است، دارای سه طبقه و پلانی چهارگوش است. این نوع مناره به الگوی استاندارد در معماری مغربی تبدیل شد.
- محراب و منبر: محراب مسجد با کاشیهای زرینفام وارداتی از بغداد تزئین شده که نشاندهنده ارتباطات فرهنگی در آن دوره است. منبر چوبی آن نیز یکی از قدیمیترین و زیباترین منبرهای جهان اسلام است که با کندهکاریهای هنرمندانه تزئین شده.
مسجد-کلیسای جامع کوردوبا (قرطبه)، اسپانیا
این بنا که در ابتدا یک کلیسای ویزیگوت بود و در دوران حکومت امویان اندلس به یکی از بزرگترین و شگفتانگیزترین مساجد جهان تبدیل شد، اوج هنر و معماری مغربی-اندلسی را به نمایش میگذارد. شاخصترین ویژگی آن، شبستان وسیع و مسحورکنندهاش است که با بیش از ۸۵۰ ستون از جنس یشم، مرمر و گرانیت پر شده است. نوآوری بینظیر معماران این مسجد، استفاده از طاقهای نعل اسبی دو طبقه است. یک طاق نیمدایرهای بر روی یک طاق نعل اسبی قرار گرفته که این امر هم ارتفاع سقف را به طور چشمگیری افزایش داده و هم فضایی روشن و دلباز ایجاد کرده است. تضاد رنگی آجرهای قرمز و سنگهای سفید در این طاقها، جلوهای بصری خیرهکننده خلق کرده است. محراب این مسجد نیز با موزاییککاریهای طلایی و بیزانسی، یک شاهکار هنری به شمار میرود.
مسجد کتیبه، مراکش، مراکش
این مسجد که در دوره موحدون ساخته شد، نمونهای کلاسیک از معماری این سلسله و الگویی برای بسیاری از مساجد بعدی در منطقه است. نام آن (“کتیبه” به معنای کتابفروشان) از بازاری که در نزدیکی آن قرار داشته، گرفته شده است. اگرچه خود مسجد برای غیرمسلمانان قابل بازدید نیست، اما مناره ۷۷ متری آن، نماد شهر مراکش و یکی از زیباترین منارههای سبک مغربی است. این مناره چهارگوش با تزئینات پیچیده و متنوعی در هر وجه خود آراسته شده است که شامل طاقنماهای متقاطع، کاشیکاریهای سبز رنگ و یک نوار کتیبه در بالای آن است. تناسبات دقیق، تزئینات هنرمندانه و ابهت این مناره، آن را به یک شاهکار معماری تبدیل کرده است.
ویژگیهای مشترک سبک مغربی
علاوه بر نمونههای ذکر شده، مساجدی مانند مسجد حسن دوم در کازابلانکا (نمونهای مدرن با الهام از سنت) و مسجد جامع الجزیره نیز از نمونههای مهم این سبک هستند. ویژگیهای مشترک این سبک را میتوان اینگونه خلاصه کرد:
- پلان T-شکل: در بسیاری از این مساجد، ناو (راهروی) مرکزی که به محراب منتهی میشود و ناو موازی با دیوار قبله، عریضتر از سایر ناوها هستند و یک شکل T را در پلان ایجاد میکنند.
- طاقهای نعل اسبی و چندپره: استفاده گسترده از طاقهای نعل اسبی (Moorish arch) و طاقهای پیچیدهتر چندپره (Multifoil arch) یکی از امضاهای این سبک معماری است.
- تزئینات غنی: استفاده از کاشیکاریهای زلیج (Zellij) با نقوش هندسی پیچیده، گچبریهای هنرمندانه (Yeseria)، کندهکاری روی چوب و خوشنویسی به خط کوفی و مغربی، سطوح داخلی و خارجی را به شکلی خیرهکننده میپوشاند.
- منارههای چهارگوش: برخلاف منارههای استوانهای رایج در ایران و عثمانی، منارهها در این سبک عمدتاً دارای پایه مربع شکل هستند.
این سبک معماری، روایتی قدرتمند از تاریخ، هنر و معنویت در بخش غربی جهان اسلام است که توانسته هویتی مستقل و تأثیرگذار را در گستره وسیع معماری اسلامی به ثبت برساند.
فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت تمامی دروس معماری، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.