سبک خراسانی یکی از سبک های مهم در تاریخ ایران می باشد که در این دوره و با این سبک بناهای بسیار زیبایی ساخته شده است. بعد از ورود اسلام به ایران اولین سبکی که با آن مواجه شدیم سبک خراسانی بود. وب سایت و فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری در ایران برای شما پاورپوینتی کامل در 47 اسلاید تحت عنوان پاورپوینت معماری بررسی سبک خراسانی آماده و مهیا کرده است. در ادامه به معرفی این پاورپوینت معماری خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب پاورپوینت معماری بررسی سبک خراسانی
- ویژگی معماری سبک خراسانی
- سیر شکل گیری مساجد
- معرفی مسجد جامع فهرج
- معرفی مسجد تاریخانه دامغان
- معرفی مسجد جامع اردستان
- معرفی مسجد جامع نایین
مسجد فهرج
خلاصه ای از پاورپوینت سبک خراسانی
ویژگی معماری
- مردم واری بناها
- دور شدن از تزیینات چه در داخل و چه در خارج
- اندک تزیینات موخود هم ادامه ساسانی است اما بسیار کم رنگتر
- چفدها در ابتدا همان مازه دازهای ساسانی بود و سقف طاق آهنگ
- استفاده از گنبد به خاطر ارتفاع زیاد کم تر مصرف می شده است
- بوم آورد بودن مصالح
مسجد جامع اردستان:
بنای مسجد جامع اردستان در مركز محله محال اردستان واقع شده و از كهن ترین مساجد ایران است كه براساس بررسی های صورت گرفته بنای اولیه آن ، مربوط به قرون اولیه اسلامی است و در دوره سلجوقی تجدید بنا و در دوره های دیگر، بخشهای مختلفی به آن اضافه شده است.
براساس بررسیهای باستان شناسی، مسجد جامع اولیه اردستان، بین اواخر قرن دوم هجری تا نیمه اول قرن چهارم هجری، بر روی بقایای ساختمانهای بزرگ خشتی ـ احتمالاً از دوره ساسانی ـ ساخته شده است. در نیمه دوم قرن ششم هجری، با تخریب بخشی از شبستان جنوبی مسجد اولیه، گنبدخانه كنونی بنیاد شده و چندی بعد از آن، ایوان جنوبی و رواقهای متصل به آن ساخته شدهاند.
مصالح بکاررفته در مسجد اردستان:
مصالح مسجد اولیه، آجر با ملاط گچ بوده و تزیینات آن را گچ بری، آجركاری و نقاشی روی گچ تشكیل می داده است. ورودی اصلی در گوشه جنوب باختری مسجد و سر راه دشت محال قرار گرفته و نمای آن دارای قوس پنج او هفت، دو طاق نمای محرابی شكل، دو لچكی، دو نیم ستون آجری، دو قاب تزیینی و دو سكوی آجری است.
ایوان مسجد اردستان:
این ایوان، از طریق درگاه های جانبی، به شبستانهای مجاور گنبدخانه و به وسیله مدخلی با قوس جناغی، به داخل گنبدخانه راه پیدا می كند. برجانب باختری مدخل گنبدخانه، سنگ نوشتهای مشتمل بر فرمان شاه عباس اول مبنی بر تخفیف مالیات شیعیان اردستان، مورخ 1024هـ . ق نصب، شده است.
دانلود پاورپوینت معماری بررسی سبک خراسانی
شیوه معماری خراسانی، به عنوان نخستین سبک معماری اسلامی در ایران پس از دو قرن سکوت اولیه، صرفاً یک تحول فرمال یا سبکی نبود، بلکه تجلی کالبدی یک پارادایم فکری، فرهنگی و مذهبی جدید بود. این شیوه که تقریباً از اوایل قرن اول هجری تا قرن چهارم هجری (دوره حکومتهای اموی و عباسی) در پهنه وسیع خراسان بزرگ (شامل خراسان امروزی، افغانستان و بخشهایی از آسیای میانه) رواج یافت، بر مبانی نظری استوار بود که ریشه در تلفیق هوشمندانه میراث معماری ساسانی با نیازها و جهانبینی دین اسلام داشت. درک این شیوه نیازمند تحلیل عمیق این مبانی است.
۱. اصل درونگرایی و مرکزیتبخشی به فضای معنوی:
یکی از بنیادینترین اصول نظری که معماری اسلامی را از معماری پیش از خود متمایز میکند، اصل درونگرایی (Introversion) است. معماری کاخهای ساسانی، هرچند دارای حیاط مرکزی بود، اما اغلب برونگرا و متمرکز بر نمایش قدرت و شکوه به بیرون بود. با ظهور اسلام و تأکید بر مفاهیمی چون ریا، پرهیز از تفاخر و تمرکز بر عالم درون، کالبد معماری نیز به سمت داخل چرخید. مساجد اولیه شیوه خراسانی، مانند مسجد جامع فهرج (که برخی آن را حلقه گذار از معماری ساسانی به اسلامی میدانند) و تاریخانه دامغان، نمونههای بارز این اصل هستند.
- فلسفه حیاط مرکزی: حیاط یا میانسرا در این مساجد، دیگر صرفاً یک فضای باز نبود، بلکه به یک “مرکز معنوی” تبدیل شد. این فضای خالی، نمادی از توحید و وحدت بود که تمام اجزای دیگر بنا (شبستانها و رواقها) حول آن سازماندهی میشدند. حیاط، با جدا کردن فضای داخلی مسجد از هیاهوی بیرون، محیطی آرام و متمرکز برای عبادت و تفکر فراهم میکرد. این چرخش به درون، یک انتخاب صرفاً اقلیمی نبود، بلکه یک تصمیم ایدئولوژیک برای خلق فضایی بود که انسان را از عالم ماده به عالم معنا رهنمون شود.
۲. سادگی، پرهیز از بیهودگی و مصالح بومآورد:
جهانبینی اسلامی در قرون اولیه، بر سادگی و پرهیز از تجمل تأکید داشت. این اصل به طور مستقیم در کالبد معماری شیوه خراسانی بازتاب یافت. برخلاف تزئینات پرکار و سنگتراشیهای باشکوه دوران ساسانی، بناهای این دوره با مصالح ساده و بومآورد مانند خشت خام و آجر و با حداقل تزئینات ساخته میشدند.
- صداقت مصالح: در این شیوه، زیبایی از ذات خود مصالح و منطق سازهای ناشی میشد، نه از پوششهای تزئینی الحاقی. استفاده صادقانه از آجر در تاریخانه دامغان، که در آن الگوهای هندسی ساده از طریق چیدمان خود آجرها ایجاد شده، نمونهای از این “تزئینات ساختاری” است. این سادگی، نه از سر فقر یا ناتوانی فنی، بلکه یک انتخاب آگاهانه و منطبق بر ارزشهای فرهنگی و مذهبی آن دوران بود. این پرهیز از بیهودگی (پرهیز از تزئینات اضافی که کارکرد سازهای ندارند)، بعدها به یکی از اصول مهم در هنر و معماری اسلامی تبدیل شد.
۳. اقتباس و تحول از الگوهای پیشین (ساسانی):
معماری شیوه خراسانی در خلاء شکل نگرفت. معماران و سازندگان این دوره، وارثان یک سنت غنی معماری بودند و به جای رد کامل گذشته، به صورت هوشمندانهای عناصر معماری ساسانی را برای پاسخگویی به نیازهای جدید، اقتباس و متحول کردند.
- الگوی مسجد شبستانی (Hypostyle Mosque): الگوی مساجد اولیه اسلامی، که به آن مسجد چهلستونی یا شبستانی نیز میگویند، مستقیماً از ترکیب الگوی کاخهای ساسانی (مانند کاخ آپادانا با تالار ستوندارش) و مسجدالنبی در مدینه الهام گرفته شده بود. در این الگو، یک فضای سرپوشیده وسیع و کمارتفاع (شبستان) با سقفی مسطح که بر روی ردیفهای متعددی از ستونهای یکسان قرار گرفته، فضای اصلی عبادت را تشکیل میدهد. این ستونهای متعدد و یکسان، نمادی از امت اسلامی بودند که در آن همه افراد در برابر خدا برابرند و هیچ سلسله مراتب فضایی وجود ندارد. تاریخانه دامغان با ستونهای دایرهای و تنومند خود که یادآور ستونهای ساسانی است، نمونه کامل این الگوست.
- طاقها و گنبدها: تکنیکهای ساخت طاقهای گهوارهای و گنبدهای آجری که در دوره ساسانی به اوج رسیده بود، در این دوره نیز ادامه یافت. با این حال، فرمها سادهتر شدند. استفاده از طاقهای مازهدار (ناری) که کمی از نیمدایره کامل تیزتر هستند، از ویژگیهای این دوره است که هم از نظر سازهای کارآمد بود و هم ظاهری متفاوت از طاقهای رومی ایجاد میکرد.
۴. تعریف جهت قبله و محورگرایی:
یکی از مهمترین نیازهای عملکردی و نمادین در معماری مسجد، تعیین جهت قبله بود. این نیاز، برای اولین بار یک محور قوی و جهتدار را به معماری مذهبی ایران وارد کرد.
- شکلگیری محراب و ایوان قبله: در حالی که در مسجدالنبی اولیه، جهت قبله تنها با یک نشانه ساده مشخص میشد، در شیوه خراسانی به تدریج محراب به عنوان یک تورفتگی در دیوار قبله برای تأکید بر این جهت شکل گرفت. شبستان اصلی مسجد در راستای این محور، عمیقتر و گاهی عریضتر از رواقهای دیگر ساخته میشد تا بر اهمیت آن تأکید کند. این تأکید بر محور قبله، بعدها در شیوههای بعدی معماری ایرانی با افزودن ایوان و گنبد در این جبهه، به تکامل رسید.
در نتیجه، شیوه خراسانی صرفاً مجموعهای از تکنیکهای ساختمانی نیست، بلکه یک نظام فکری منسجم است که توانست میان سنتهای قدرتمند معماری ساسانی و جهانبینی نوین اسلامی، یک زبان معماری جدید، اصیل و قدرتمند خلق کند. این شیوه با تأکید بر درونگرایی، سادگی، صداقت سازهای و اقتباس هوشمندانه از گذشته، سنگ بنای تحولات شگرفی شد که در دورههای بعدی، معماری ایران را به اوج شکوه خود رساند.
پیشنهاد ویژه:
شما می توانید برای سفارش پایان نامه و پروپوزال و انجام پروژه های معماری در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با ما تماس بگیرید.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.