در ورامین امام زاده ای وجود دارد که تمامی ایام هفته افراد برای طواف و زیارت به این مکان رجوع می کنند. با توجه به استفاده افراد در تمامی ایام هفته بخش هایی از این بنا دچار آسیب دیدگی شده است. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری برای شما پاورپوینتی کامل تحت عنوان پاورپوینت مرمت امامزاده یحیی در ورامین را در 55 اسلاید (قابل ویرایش) آماده و مهیا نموده است. در این پاورپوینت به طور کامل این امام زاده را از لحاظ شناخت بنا، موقعیت، آسیب شناسی و … مورد بررسی قرار داده ایم.
فهرست مطالب:
- مطالعات جغرافیایی استان
- معرفی بنای مورد مطالعه
- شرایط اقلیمی تهران
- زمین شناسی ورامین
- توپوگرافی
- شرایط آب و هوایی ورامین
- منابع آب
- جنس خاک و پوشش گیاهی
- جمعیت
- مطالعات تاریخی
- تاریخچه بنا
- دروه ساخت بنا
- ویژگی های دوره تاریخی
- بنای امامزاده جعفر اصفهان
- صحن خارجی بنا ی امامزاده یحیی
- تزیینات امامزاده یحیی
- ویژگی های هنری بنا
- تزیینات
- آسیب شناسی
- نتیجه گیری
امامزاده یحیی
مشخصات بنا:
این بنا، برجی هشت گوش و مسجدی با طاق هایی در دو سوی یک صحن باریک و یک سردر در جوار امام زاده دارد. زیبایی و درخشندگی کاشی های ازاره و محراب بنا غیر قابل وصف است، البته بخشی از این کاشی ها برداشته شده و به فروش رفته اند. با توجه به محراب کاشی مورخ احتمالا 663 و تعداد زیادی از کاشی های ستاره ای شکل این بنا، که متعلق به سال های 660 تا 663 است و در موزه های معروف دنیا نگهداری می شود، بنای امام زاده را از آثار قرن هفتم هجری قمری دانسته اند. این بنا چندی پس از احداث به کاشی مزین شده و تقریبا نیم قرن بعد از آن، تزیینات بنا با گچ بری دیوارها و کاشی کاری مرقد تکمیل شده است. بنای اولیه امام زاده، گنبدخانه ای مربع شکل بوده که در دوره های بعد، با فضاهای کوتاه تر احاطه شده است.
امام زاده یحیی ورامین
معرفی بنا:
امامزاده یحیی در جنوب شرقی ورامین در منطقه کهنه گل قرار گرفته است تاریخ این بنا مربوط به سال 707 هجری قمری است که دارای یک گنبد بزرگ آجری است سبک معماری شباهت زیادی به مسجد جامع دارد. بنا شامل یک اتاق گنبد دار است دیوار مقبره های آن از خارج توسط یک سلسله اتاق های کوتاه متعلق به دوره های بعد محاصره شده است داخل صحن شجرنامه ای موجود است که نصب امامزاده را به امامزاده حسن می رساند. امروزه به علت توسعه شهر ورامین بناي امامزاده در داخل محدوده شهري قرار گرفته است
موقعیت تاریخی بنا:
بقعه امام زاده يحيي در جنوب شرقي ورامين در محله كهنه گل در قبرستاني واقع شده و فاصله آن به خط مستقيم تا مسجد‌جامع بسيار كم است تاريخ بناي آن محرم سال 707 هجري قمري است و باني آن را ابو محمد ابي زيد ذكر كرده‌اند راه وصول به امام زاده كوره راه باريكي است كه از ميان مزارع گندم و صيفي جات مي گذرد. سبك معماري بنا شباهت زيادي به مسجد‌جامع و برج علاء‌الدين دارد.
موقعیت مکان امامزاده یحیی و بزرگنمایی
تزئینات بنا:
تزیینات گچبري و کاشیکاري هاي خود، اهمیتی جهانی دارد. در این بقعه، آرایه هاي گچبري وسعت زیادي از تزیینات را به خود اختصاص داده است به گونه اي که در بخش هاي مختلف بنا از جمله: گوشه سازي ها (سه کنج)، دیوار سمت قبله، سقف و کتیبه ثلث تاریخ دار درون بقعه، می توان نمونه هاي منحصر به فردي از این تزیینات را مشاهده کرد.
ویژگی های تاریخی امامزاده یحیی ورامین:
این بنا احتمالا مدفن یحیی بن علی بن عبدالرحمن بن قاسم بن حسن بن زید بن امام حسن مجتبی(ع) است که عاملان عبدالله بن عزیز، حاکم شهر ری، او را به شهادت رساندند. بانی این بنا، ابو محمد حسن بن مرتضی بن حسن بن محمد بن ابی زید بوده است. در کتیبه محراب زیبای کاشی کاری بقعه، استاد سازنده آن علی بن محمد، از خانواده طاهری کاشان، معرفی شده است.
امامزاده یحیی ورامین
مرمت امامزاده یحیی در ورامین
بقعه امامزاده یحیی در ورامین، یکی از برجسته‌ترین و زیباترین نمونه‌های معماری آرامگاهی در دوره ایلخانی (قرن هشتم هجری) است که به لحاظ تاریخی، معماری و به خصوص تزئینات غنی، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. این بنا که به عنوان مدفن یکی از نوادگان امام موسی کاظم (ع) شناخته می‌شود، شاهکاری از هنر گچ‌بری و کاشی‌کاری در دوران خود محسوب می‌گردد. فرآیند مرمت چنین بنای نفیسی، نیازمند دانش فنی بالا، درک عمیق از هنر و تاریخ دوره ایلخانی و اجرای بسیار دقیق و حساس است تا اصالت و یکپارچگی این اثر منحصر به فرد حفظ شود.
اهمیت تاریخی و معماری
بنای امامزاده یحیی یک برج-مقبره با پلان چهارضلعی است که در بالای آن، گنبدی قرار گرفته است. سازه اصلی بنا با آجر ساخته شده و نمای بیرونی آن نسبتاً ساده است، اما شکوه واقعی این بنا در فضای داخلی آن نهفته است. تمام سطوح داخلی دیوارها، محراب و حتی بخشی از گنبد با گچ‌بری‌های فوق‌العاده پیچیده، ظریف و هنرمندانه‌ای پوشیده شده است. این گچ‌بری‌ها شامل کتیبه‌هایی به خطوط مختلف (ثلث، نسخ و کوفی) حاوی آیات قرآن و اطلاعات تاریخی بنا، و همچنین نقوش اسلیمی و هندسی در هم تنیده است که اوج هنر گچ‌بری دوره ایلخانی را به نمایش می‌گذارد.
محراب این بقعه، خود یک شاهکار مستقل هنری است و از زیباترین محراب‌های گچ‌بری شده در ایران به شمار می‌رود. علاوه بر گچ‌بری، در این بنا از کاشی‌های ستاره‌ای شکل و زرین‌فام نیز استفاده شده که بخشی از آن‌ها امروزه در موزه‌های مختلف جهان نگهداری می‌شود. وجود سنگ قبر نفیسی با تاریخ ۷۰۵ هجری قمری و کتیبه‌ای که نام سازنده بنا، “ابومحمد زید”، را ذکر می‌کند، ارزش تاریخی و استنادی این بنا را دوچندان کرده است.
آسیب‌شناسی و چالش‌های مرمت
با گذشت بیش از هفتصد سال از ساخت بنا، امامزاده یحیی دچار آسیب‌های طبیعی و انسانی متعددی شده بود. این آسیب‌ها حیات یکی از مهم‌ترین گنجینه‌های هنری ایران را تهدید می‌کرد:
- آسیب‌های سازه‌ای: نشست‌های نامتقارن در پی و پایه‌ها، ایجاد ترک‌های عمیق در دیوارها و گنبد، و فرسایش مصالح به دلیل نفوذ رطوبت، پایداری کلی بنا را به خطر انداخته بود.
- نفوذ رطوبت: رطوبت صعودی از کف و نزولی از سقف، بزرگترین دشمن تزئینات گچی و کاشی‌کاری بنا بود. این رطوبت باعث شوره‌زدگی، طبله شدن، جدا شدن لایه‌های گچ و فرسایش تدریجی تزئینات شده بود.
- تخریب تزئینات: علاوه بر رطوبت، عوامل دیگری مانند دودزدگی، نشستن گرد و غبار و دخالت‌های انسانی نادرست (مانند تلاش برای تمیز کردن با روش‌های غیراصولی) باعث کدر شدن، آسیب دیدن و از بین رفتن بخشی از جزئیات گچ‌بری‌ها و رنگ کاشی‌ها شده بود.
- الحاقات نامناسب: ساخت‌وسازهای الحاقی در اطراف بنا که بدون توجه به حریم و اصالت آن انجام شده بود، به منظر و کالبد اصلی بنا آسیب زده بود.
فرآیند و اقدامات مرمتی
مرمت امامزاده یحیی یک پروژه بسیار تخصصی و حساس بود که با همکاری باستان‌شناسان، معماران مرمتگر، مهندسان سازه و هنرمندان متخصص انجام شد.
- مطالعات و مستندنگاری دقیق: پیش از هر اقدامی، مطالعات گسترده‌ای در مورد تاریخ بنا، تکنیک‌های ساخت، نوع مصالح و آسیب‌شناسی دقیق صورت گرفت. تمام تزئینات گچ‌بری و کاشی‌کاری با جزئیات کامل عکس‌برداری و مستند شدند.
- استحکام‌بخشی سازه: برای مقابله با ترک‌ها و ناپایداری‌های سازه‌ای، اقداماتی مانند تزریق مواد تقویتی در ترک‌ها، تقویت پی‌ها و مهاربندی‌های موقت و دائم در بخش‌های حساس انجام شد. این اقدامات با حداقل مداخله و با هدف حفظ یکپارچگی بنا صورت گرفت.
- مرمت تزئینات (بخش حساس پروژه): این مرحله با نهایت دقت و وسواس انجام شد:
- پاکسازی: سطوح گچ‌بری با استفاده از روش‌های علمی و غیرمخرب (مانند استفاده از حلال‌های کنترل‌شده و ابزارهای بسیار ظریف) از لایه‌های دوده، گرد و غبار و شوره‌های سطحی پاکسازی شد.
- تثبیت: قطعات گچی که در حال جدا شدن از بستر بودند، با تزریق مواد تثبیت‌کننده بسیار رقیق و سازگار، به جای خود محکم شدند.
- موزون‌سازی: در بخش‌هایی که تزئینات به طور کامل از بین رفته بود، به جای بازسازی کامل (که اصالت اثر را زیر سوال می‌برد)، از روش “موزون‌سازی” یا “وصله خنثی” استفاده شد. یعنی این بخش‌ها با یک ملات همرنگ اما بدون طرح پر شدند تا یکپارچگی بصری دیوار حفظ شود، اما بخش اصلی از بخش مرمت شده کاملاً قابل تشخیص باشد.
- کنترل رطوبت: اقدامات اساسی برای مقابله با رطوبت انجام شد، از جمله ایجاد کانال‌های ناکش در اطراف بنا برای جلوگیری از رطوبت صعودی و عایق‌کاری کامل و اصولی بام.
- ساماندهی محوطه: الحاقات نامناسب از اطراف بنا حذف و محوطه آن به شکلی ساماندهی شد که حریم و منظر بصری این اثر ارزشمند حفظ گردد.
مرمت امامزاده یحیی ورامین نمونه‌ای برجسته از یک مرمت علمی و اصولی است که توانست یکی از شاهکارهای بی‌بدیل هنر اسلامی-ایرانی را از خطر نابودی حتمی نجات داده و آن را برای نسل‌های آینده به امانت نگه دارد.
فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت تمامی دروس معماری، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.