مهمترین بناهایی که بعد از ورود اسلام ساخته شد ابنیه های مذهبی می باشد که شامل مقابر، مساجد، آرامگاه ها و … می باشد که با سبک معماری اسلامی به وجود آمد. با بررسی این ابنیه ها می توان به اصول و عناصر مشترکی در معماری اسلامی پی برد. فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری برای شما پاورپوینتی کامل تحت عنوان پاورپوینت بررسی ابنیه های مذهبی در معماری اسلامی را در 85 اسلاید (قابل ویرایش) آماده و ارائه نموده است. در این پاورپوینت با نگاهی نو تمامی ابنیه های مذهبی را مورد بررسی قرار داده ایم. تا دانشجویان به درک درستی از ابنیه های مذهبی در معماری اسلامی برسند.
فهرست مطالب:
مسجد
- خصوصيات كالبدي مسجد
- بررسي مسجد در چهار اقليم ايران
- مساجد در كرانه جنوبي درياي خزر
- مسجد جامع گرگان در دوره سلجوقي
- مسجد جامع بابل در دوره صفوي
- مسجد حصير بافان
- مساجد در سواحل جنوبي كشور
- ويزگي هاي مساجد مسلمانان اهل سنت
- مساجد در نواحي كوهستاني و مرتفع فلات
- مسجد جامع تبريز و مساجد اطراف آن
- مسجد كبود
- مسجد كبود
- مسجد جامع همدان
- مسجد جامع بروجرد
- مسجد صخره ای
- مسجد جامع اردستان
- مسجد جامع عتیق ( اصفهان)
- مسجد امام (اصفهان)
مدرسه
- مدرسه در سواحل جنوبي درياي خزر
- مدرسه در دشتهاي فلات
- پلان و برش حجره طلاب
- مسجد مدرسه آقا بزرگ
- ميدان، حسينيه و تكيه
- تكيه و حسينيه در نواحي كوهستاني
- تزئينات ابنيه مذهبي
- ويژگي تزئينات ابنيه مذهبي
ابنیه های مذهبی در معماری اسلامی
مسجد:
اولين بناهايي كه بعد از فتح ايران توسط مسلمين ساخته شد مساجد بودند. در دوره امويان اسلوب معماري رومي و ساساني در ساخت مساجد به كار گرفته شد. طرح مساجد اولیه در ایران شامل یک حیاط مرکزی و شبستانی در سمت قبله و یک رواق سرتاسری در سه ضلع دیگر حیاط می باشد. اگر چه پلان این مساجد شبیه مساجد عربی است, ولی نوع قوس بکار رفته بر روی ستون ها همچنین شیو های آجر چینی و زدن طاق ها مشابه شیوه های زمان ساسانی است.
مسجد جامع عتیق ( اصفهان)
خصوصيات كالبدي مسجد:
كالبد فيزيكي مسجد در كل جهان داراي خصايصي از قبيل:
● استقرار در جهت رو به قبله
● قرار گرفتن محرب روي محور اصلي مسجد
● وجود تقارن در پلان و مقطع
● مجزا بودن محيط داخل مسجد از محيط اطراف
مساجد در سواحل جنوبي كشور:
خصوصيات اقليمي و مصالح در اين اقليم:
- رطوبت زياد
- بارندگي كم
- اختلاف كم درجه حرارت شب و روز
- شور بودن آب هاي زير زميني
- پوشش كم گياهي
- داراي مصالحی جرم حرارتي كم
- استفاده از مصالح ني، حصير، خشت و …
- سقف ها غالبا تير چوبي و كاهگل و در بعضي موارد طاق و گنبد آجري
خصوصيات مساجد در اين اقليم:
- سقف هاي مرتفع
- باز شو در اطراف بدنه خارجي
- ايوان عريض، طويل و مرتفع
- استفاده از رنگ هاي روشن
- عدم احداث زير زمين
- ديوار دور حياط كوتاه و مشبك
مسجد جامع اردستان
بررسی ابنیه های مذهبی در معماری اسلامی
ابنیه مذهبی در معماری اسلامی، بسیار فراتر از سازه‌هایی برای انجام فرایض دینی، تجلی‌گاه عمیق‌ترین باورها، ارزش‌های هنری و هویت فرهنگی جوامع مسلمان هستند. این بناها که در رأس آن‌ها مساجد قرار دارند، شامل طیف وسیعی از ساختمان‌ها مانند مدارس (حوزه‌های علمیه)، آرامگاه‌ها (بقعه‌ها و مقابر)، حسینیه‌ها و تکایا نیز می‌شوند. معماری این ابنیه، با وجود تنوعات گسترده منطقه‌ای و سبکی در طول تاریخ، بر پایه مجموعه‌ای از اصول و مفاهیم مشترک شکل گرفته که هدف آن ایجاد فضایی معنوی، آرامش‌بخش و متمرکز بر ارتباط با خداوند است.
مسجد: کانون اصلی معماری مذهبی
مسجد به عنوان اصلی‌ترین فضای عبادی و اجتماعی مسلمانان، هسته مرکزی معماری اسلامی را تشکیل می‌دهد. صرف‌نظر از ابعاد و سبک، یک مسجد باید دارای عناصری عملکردی و نمادین باشد. محراب، طاقچه‌ای در دیوار سمت قبله است که جهت نماز را مشخص می‌کند و معمولاً با غنی‌ترین تزئینات آراسته می‌شود. منبر، سکویی پله‌دار در کنار محراب است که خطیب از آن برای ایراد خطبه استفاده می‌کند. صحن یا حیاط مرکزی، فضایی باز است که اغلب با یک حوض یا آب‌نما در مرکز، عنصری برای وضو گرفتن و تلطیف فضا فراهم می‌کند و مقدمه‌ای برای ورود به فضای معنوی شبستان است. شبستان، فضای سرپوشیده و ستون‌دار اصلی برای برپایی نماز جماعت است. مناره یا گلدسته، برجی بلند است که هم به عنوان نماد مسجد و هم برای دعوت مؤمنان به نماز از طریق اذان کاربرد دارد. گنبد نیز که اغلب بر فراز شبستان اصلی یا مقصوره (فضای جلوی محراب) قرار می‌گیرد، نمادی از آسمان و وحدانیت الهی است و از نظر سازه‌ای به پوشش دهانه‌های بزرگ کمک می‌کند.
مدرسه: تلفیق عبادت و آموزش
مدارس علمیه به عنوان مراکز آموزش علوم دینی، معماری بسیار نزدیکی به مساجد دارند. پلان غالب مدارس در معماری ایرانی-اسلامی، پلانی چهار ایوانی در اطراف یک حیاط مرکزی است. حجره‌ها یا اتاق‌های طلاب در دو طبقه پیرامون حیاط قرار گرفته و فضایی آرام و متمرکز برای مطالعه و زندگی فراهم می‌کنند. یکی از ایوان‌ها معمولاً به عنوان ورودی و ایوان دیگر به یک فضای گنبددار که به عنوان مسجد یا مدرس (محل تدریس) عمل می‌کند، اختصاص می‌یابد. این تلفیق فضاها نشان‌دهنده پیوند ناگسستنی علم و دین در جهان‌بینی اسلامی است. مدارس چهارباغ و الغ‌بیگ نمونه‌های برجسته‌ای از این نوع معماری هستند.
آرامگاه: تجلیل از بزرگان دین و عرفان
آرامگاه‌ها که برای تجلیل از شخصیت‌های مذهبی، عرفا و حاکمان ساخته می‌شدند، بخش مهمی از معماری مذهبی را تشکیل می‌دهند. ساختار اصلی یک آرامگاه معمولاً یک بنای چهارضلعی، چندضلعی یا برجی شکل است که بر فراز آن یک گنبد قرار دارد. این ساختار نمادی از پیوند زمین (مربع) و آسمان (دایره) است. فضای داخلی معمولاً ساده و متمرکز بر مزار فرد متوفی است، اما نمای بیرونی و به خصوص گنبد، اغلب با کاشی‌کاری‌های نفیس، آجرکاری و کتیبه‌های قرآنی تزئین می‌شود. گنبد سلطانیه (مقبره سلطان محمد خدابنده) و آرامگاه شاه نعمت‌الله ولی در ماهان، نمونه‌هایی باشکوه از این نوع معماری هستند.
حسینیه و تکیه: فضایی برای سوگواری
حسینیه‌ها و تکایا فضاهایی هستند که عمدتاً برای برگزاری مراسم سوگواری ماه محرم و اجرای تعزیه طراحی شده‌اند. معماری تکایا در ایران، به ویژه در دوره قاجار، به شکل فضاهای باز یا سرپوشیده بزرگی با سکوهایی در اطراف برای نشستن تماشاچیان و یک صحنه مرکزی برای اجرای تعزیه تکامل یافت. تکیه دولت در تهران (که اکنون تخریب شده) و تکیه امیرچخماق در یزد از نمونه‌های شاخص این نوع بناها هستند.
اصول مشترک و تزئینات
در تمام این ابنیه، اصول مشترکی مانند درون‌گرایی (توجه به فضاهای داخلی و حیاط مرکزی)، پرهیز از شمایل‌نگاری (عدم استفاده از مجسمه و تصویر انسان و حیوان در تزئینات) و هندسه به عنوان عامل وحدت‌بخش، حاکم است. تزئینات در معماری اسلامی نقشی کلیدی دارند و شامل خوشنویسی (کتیبه‌های قرآنی و احادیث)، نقوش اسلیمی و ختایی (طرح‌های گیاهی انتزاعی) و گره‌های هندسی می‌شوند. این تزئینات که در قالب کاشی‌کاری، گچ‌بری، آجرکاری و مقرنس‌کاری اجرا می‌شوند، سطوح معماری را پوشانده و فضایی سرشار از معنویت، زیبایی و تفکر ایجاد می‌کنند.
فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت تمامی دروس معماری، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.