هدف از ارائه این پاورپوینت 36 اسلایدی، بررسی کارکردهای اجتماعی در فضاهای شهری است به زبان ساده تر یعنی به بررسی انواع فعالیت های شبانه پرداخته ایم و معایب و مزایای این فضاهای اجتماعی را مورد بررسی قرار داده ایم. وب سایت و فروشگاه معماری نوین پروژه با پوشش تمام موضوعات معماری سعی دارد شما دانشجویان و اساتید محترم معماری را با موضوعات و چالش های نوین در معماری آشنا کند تا تمام جوانب پیرامونی شهر و معماری مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه به مهمترین سرفصل های این پاورپوینت معماری خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب پاورپوینت:
- مقدمه
- تعاریف
- بررسی دیاگرام مکان
- بررسی ابعاد فضا
- انواع کاربری های فعالیت های شبانه
- بررسی مزایا و معایب فعالیت های شبانه
- راهبردهاي كليدي
- راهكارهايي براي تشويق فعاليت هاي شبانه امن
- ملزومات فعالیت های اقتصادی شبانه موفق
- بررسی نمونه موردی: شهر ملبورن
تحلیلی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری با تاکید بر کارکردهای شبانه
خلاصه ای از پاورپوینت کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری با تاکید بر کارکردهای شبانه:
مقدمه:
از قرن نوزدهم به بعد و در پی نظم ناشی از انقلاب صنعتی و توسعه بعدي آن يك سازمان يافتگي اجتماعي بر گرد زمان كار شكل گرفت. و كم كم تمام رفتارهاي اجتماعي را تحت تاثير قرار داد و تا امروز ادامه يافته است. در شهرهاي امروز بخش اصلي خدمات اوقات فراغت و فعاليت هاي اجتماعي فرهنگي بر اساس نظم زماني ترسيم شده بر پايه ساعت كاري انجام مي گيرد. زيرا اكثريت مردم حقوق بگيرند و بنابراين، ناچار به طبعيت از زمان ها ي حاشيه اي كار مثل غروب ها، آخر هفته و تعطيلات رسمي هستند. (فكوهي ناصر 1383 ). کلمات کلیدی: فضای شهری، فضاهای عمومی، زندگی شبانه
زمانبندی فعالیت شبانه روزی:
اين زمان بندي رفتاري، اختلال هاي كاركردي اجتماعي زيادي ايجاد كردند كه در زمينه هايي چون تحرك شهري ( راه بندان ها ) سرگرمي ها ( انباشت و ازدحام در برخي زمان ها، دوره ها، آخر هفته ها و هزينه ها ي ناشي از آن ها ) و به طور كلي در زندگي روزمره ( افزايش زمان انتظار در صف هاي مختلف ) ديده مي شوند.
مدیریت زمان:
اين امر سبب پديد آمدن احساس گسترده اي مي شود كه مردم امروز دارند: احساس كمبود وقت و همچنين انگيزه بزرگي را براي مديريت بر ساختارهاي زماني بوجود مي آورد. اين امر اهميت زمان غروب وشب را به عنوان زماني براي فراغت و فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي نشان مي دهد. در خلال توجه به اين زمان براي گذران اوقات فراغت و ساير فعاليت هاي غير از كار، مفاهيم شهر 24 ساعته و اقتصاد شبانه شكل گرفت.
محدودیت های فعالیت شبانه
به دلیل اتفاقاتی که در گذشته و در کشورهای غربی افتاده است، در برخی از مراکز شهرهای ما در شب تقریباً مناطق ممنوعه وجود دارد، از آن ها استفاده مختلط نمی شود. ما می خواهیم مردم به عنوان بخشی از رنسانس شهری در مراکز شهر زندگی و کار کنند. اگر دوست دارید، روی دیگر سکه حفاظت از حومه است. کارشناسان حوزه مدیریت شهری معتقدند اگر مردم در جایی زندگی کنند که بتوانند در آنجا کار کنند، خرید کنند و در فعالیت های اوقات فراغت شرکت کنند، مراکز جذاب تر و پر جنب و جوش تر خواهند شد.
فعالیت های عصرانه بخشی اساسی از رنسانس شهری است، زیرا نشاط شهر یا شهر را فراتر از ساعات کاری عادی گسترش می دهد و مراکز را به مکان های جذاب تری برای زندگی تبدیل می کند. اکثر شهرهای اروپایی دارای اقتصاد عصرانه ای فراگیر هستند که در آن افراد در هر سنی در انواع فعالیت ها شرکت می کنند.
وظايف فضاي عمومي:
- ابزاري جهت ارتباطات
- مكاني جهت رويارويي
- مديريت و هماهنگ كننده شهروندان آزاد(ولفگانگ كريس، ٢٠٠٠)
وظايف فضاي عمومي
تحلیلی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری (پاورپوینت)
شهرها تنها با ساختمانها و خیابانهایشان تعریف نمیشوند، بلکه با زندگیای که در فضاهای میان این کالبدها جریان دارد، معنا مییابند. فضاهای شهری—میادین، پارکها، پیادهراهها، و حتی گوشههای دنج خیابانها—صحنه اصلی زندگی جمعی هستند. این فضاها قلب تپنده شهر و عرصهای برای تعاملات اجتماعی، تبادلات فرهنگی، و تجلی هویت شهروندی به شمار میروند. کارکرد این فضاها بسیار فراتر از تسهیل عبور و مرور است؛ آنها بستری برای شکلگیری خاطرات جمعی، تقویت حس تعلق، و تمرین دموکراسی هستند. تحلیل کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری به ما کمک میکند تا بفهمیم چگونه طراحی کالبدی میتواند به ارتقاء کیفیت زندگی، افزایش همبستگی اجتماعی و ساختن شهرهایی انسانیتر منجر شود.
مبانی نظری در تحلیل فضاهای شهری
درک کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری ریشه در نظریات مهمی در حوزه جامعهشناسی شهری و طراحی شهری دارد که نگاه ما را از کالبد صرف به انسان و فعالیتهایش معطوف میکنند.
۱. جین جیکوبز و نظریه “چشمانی بر خیابان”: جین جیکوبز، یکی از تأثیرگذارترین منتقدان برنامهریزی شهری مدرن، در کتاب کلاسیک خود “مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی”، استدلال کرد که سرزندگی و ایمنی یک شهر از تعاملات پیچیده و خرد در سطح خیابان نشأت میگیرد.
- چشمانی بر خیابان (Eyes on the Street): جیکوبز معتقد بود که ایمنی در فضاهای شهری نه توسط پلیس، که توسط یک شبکه ناخودآگاه از نظارت غیررسمی توسط شهروندان تأمین میشود. خیابانهایی که دارای کاربری مختلط (مغازهها، خانهها، دفاتر) هستند و در تمام ساعات روز فعالیت در آنها جریان دارد، همواره “چشمانی” برای نظارت دارند که حضور غریبهها و فعالیتهای مشکوک را کنترل میکند. این نظارت طبیعی، حس امنیت را افزایش میدهد.
- باله پیادهرو (The Sidewalk Ballet): او تعاملات روزمره و به ظاهر بیاهمیت در پیادهرو—سلام کردن به مغازهدار، صحبت کوتاه با همسایه، بازی کودکان—را به یک “باله” پیچیده تشبیه کرد. این رقص اجتماعی، سرمایه اجتماعی و حس تعلق به محله را میسازد. از نظر جیکوبز، برنامهریزی شهری که کاربریها را از هم جدا میکند (منطقهبندی)، این باله را نابود کرده و به بیگانگی اجتماعی دامن میزند.
۲. ویلیام وایت و “زندگی اجتماعی فضاهای شهری کوچک”: ویلیام وایت با استفاده از روش مشاهده مستقیم و فیلمبرداری از رفتار مردم در میادین و پارکهای نیویورک، به نتایج شگفتانگیزی درباره چگونگی استفاده مردم از فضا دست یافت.
- مردم به دنبال مردم میروند: مهمترین یافته او این بود که اصلیترین جاذبه در یک فضای شهری، حضور دیگران است. مردم تمایل دارند در جایی بنشینند که بتوانند دیگران را تماشا کنند.
- اهمیت نشستن: او نشان داد که وجود مکانهای کافی و راحت برای نشستن، کلیدیترین عامل برای موفقیت یک فضای شهری است. صندلیهای متحرک از نیمکتهای ثابت بسیار کارآمدترند، زیرا به مردم حق انتخاب و کنترل بر فضای شخصیشان را میدهند.
- عنصر “مثلثسازی” (Triangulation): وایت مفهومی به نام “مثلثسازی” را معرفی کرد. این مفهوم به وجود یک عنصر سوم (مانند یک مجسمه، یک نوازنده خیابانی، یا یک آبنما) اشاره دارد که باعث میشود غریبهها سر صحبت را با یکدیگر باز کنند و ارتباطات اجتماعی شکل بگیرد.
۳. یان گل و “شهرها برای مردم”: یان گل، معمار و شهرساز دانمارکی، کار خود را بر مطالعه “زندگی بین ساختمانها” و طراحی در مقیاس انسانی متمرکز کرده است.
- سه نوع فعالیت: گل فعالیتهای انسانی در شهر را به سه دسته تقسیم میکند: فعالیتهای ضروری (رفتن به سر کار)، فعالیتهای اختیاری (قدم زدن برای لذت) و فعالیتهای اجتماعی (نتیجه دو فعالیت قبلی). او استدلال میکند که کیفیت فضای شهری تأثیری بر فعالیتهای ضروری ندارد، اما تأثیر مستقیمی بر فعالیتهای اختیاری و اجتماعی دارد. در یک فضای شهری باکیفیت، مردم تمایل بیشتری به ماندن، نشستن، و تعامل دارند.
- اولویت به عابر پیاده: نظریه او بر انسانمحور کردن شهرها از طریق محدود کردن حرکت اتومبیلها، ایجاد پیادهراههای وسیع، و فراهم کردن زیرساخت برای دوچرخهسواری استوار است.
کارکردهای کلیدی اجتماعی فضاهای شهری
بر اساس این مبانی نظری، میتوان کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری را در چند دسته اصلی طبقهبندی کرد:
۱. عرصه تعامل و ارتباط اجتماعی: فضاهای شهری مهمترین بستر برای ملاقاتهای برنامهریزیشده و برخوردهای اتفاقی هستند. این فضاها با فراهم آوردن فرصتی برای دیدن و دیده شدن، به کاهش انزوای اجتماعی در شهرهای بزرگ کمک میکنند. در این بسترهاست که “پیوندهای ضعیف” اجتماعی (آشنایی با افراد خارج از دایره دوستان نزدیک) شکل میگیرد که برای انسجام اجتماعی و تبادل اطلاعات حیاتی است.
۲. شکلدهی به هویت جمعی و حس تعلق: میادین و بناهای یادبود، حافظه تاریخی یک شهر را در خود نگه میدارند و به شهروندان هویتی مشترک میبخشند. برگزاری مراسم آیینی، جشنهای ملی و رویدادهای فرهنگی در این فضاها، حس تعلق به یک جامعه بزرگتر را تقویت میکند. شهروندان با استفاده مداوم از یک فضا و خاطرهسازی در آن، یک “مکان” (Place) معنادار را از یک “فضای” (Space) بیروح میسازند.
۳. بستر ظهور مدنی و سیاسی: فضاهای شهری، به ویژه میادین اصلی، به طور سنتی صحنه اعتراضات، تجمعات و انقلابهای مردمی بودهاند. این فضاها به شهروندان و گروههای مختلف اجتماعی اجازه میدهند تا صدای خود را به گوش دیگران و حاکمیت برسانند. دسترسی آزاد و دموکراتیک به فضاهای عمومی، یکی از شاخصهای یک جامعه باز و سالم است.
۴. زمینه فعالیتهای تفریحی و فرهنگی: فضاهای شهری باکیفیت، شهروندان را به فعالیتهای اختیاری مانند پیادهروی، ورزش، بازی و استراحت تشویق میکنند. حضور هنرمندان خیابانی، بازارهای محلی، و رویدادهای هنری، به این فضاها روح و سرزندگی میبخشد و زندگی روزمره را از یکنواختی خارج میکند.
۵. ارتقاء سلامت روانی و جسمی: فضاهای سبز شهری مانند پارکها، فرصتی برای تماس با طبیعت، کاهش استرس و بهبود سلامت روان فراهم میکنند. همچنین، فضاهایی که مشوق پیادهروی و دوچرخهسواری هستند، به افزایش فعالیت بدنی و سلامت جسمی شهروندان کمک شایانی میکنند.
چالشهای معاصر و نتیجهگیری
امروزه، کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری با چالشهایی جدی روبرو هستند. خصوصیسازی فزاینده (تبدیل میادین به مراکز خرید)، سلطه اتومبیل که فضا را از انسان گرفته، و گسترش فضاهای مجازی که الگوهای تعامل را تغییر دادهاند، همگی تهدیدی برای حیات جمعی در شهرها محسوب میشوند. در نتیجه، طراحی و بازآفرینی فضاهای شهری با رویکرد اجتماعی، یک وظیفه حیاتی برای معماران و برنامهریزان شهری است. یک فضای شهری موفق، فضایی است که مردم را به ماندن، تعامل و احساس تعلق دعوت کند. سرمایهگذاری در فضاهای عمومی، سرمایهگذاری بر روی سرمایه اجتماعی، دموکراسی و در نهایت، انسانیت شهر است. این فضاها صرفاً تزئینات شهری نیستند، بلکه زیرساختهای ضروری برای یک جامعه سالم و پویا به شمار میروند.
پیشنهاد ویژه:
شما می توانید برای سفارش پایان نامه و پروپوزال و انجام پروژه های معماری در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با ما تماس بگیرید.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.