پروژه طراحی منظر شهری از موضوعات جذاب می باشد که دانشجویان در طول ترم باید به طور مداوم به تحلیل و آنالیز مکان انتخابی بپردازند. پروژه شناخت محله سنگلج تهران یکی از کامل ترین پروژه های درس طراحی منظر شهری می باشد که به طور کامل به بررسی این محله خوش آب و هوای تهران پرداخته ایم. وب سایت و فروشگاه معماری نوین پروژه برای شما این نمونه را ارائه داده ایم تا بتوانید با توجه به فضاهای آن طرح خود را طراحی کنید. اگر موقعیت این پروژه با کار شما تطابقت دارد ما این پروژه کامل را پیشنهاد می کنیم. پروژه شناخت محله سنگلج تهران دارای تمامی مدارک جهت ارائه در درس طراحی منظر شهری برای شما ارائه شده است.
مدارک موجود
- تمامی مدارک فنی (سایت پلان معماری، مقطع های طولی و عرضی، پلان آنالیز، پلان اندازه گذاری و …)
- برش های طولی و عرضی
- فایل تری دی Revit
- فایل 3d Max
- فایل Lumi on
- رندرهای با کیفیت فوق العاده
مدارک ترسیمی
- سایت پلان معماری
- تحلیل سایت
- پلان موقعیت
- پلان شناخت محله
- پلان پهنه بندی در قالب فایل PDF
- پلان راهبردی
- پلان اندازه گذاری
- برش A-A
- برش B-B
- برش C-C
- برش D-D
- برش E-E
- طرح کاشت
پلان موقعیت
سایت پلان معماری
مقطع
معرفی محله سنگلج تهران
طراحی جدید یک محله دارای اصول و قواعد خاص خود می باشد باید این کار به صورتی باشد که معماری و هویت منطقه تحت تاثیر مدرنیته قرار نگیرد سَنگِلَج یکی از محله‌های قدیمی تهران است. محلهٔ سنگلج از ضلع جنوبی پارک شهر، خیابان بهشت تا بازار قوام‌الدوله و از غرب تا خیابان وحدت اسلامی و ۳۰ تیر و از شرق تا خیابان خیام امتداد داشته است. برخی نام سنگلج را دگرگون شدهٔ «سنگ رج» دانسته‌اند. رج به معنی ردیف است و اصطلاح سنگ رج مربوط به تقسیم آب با پاره‌های سنگ بوده‌است.
پروژه شناخت محله سنگلج تهران
پروژه شناخت محله سنگلج تهران دارای یک ورودی اصلی از سمت خیابان است که با استفاده از ساختار قدیمی و مصالحی همچون آجر توانسته ایم یک ورودی با ویژگی های آن زمان طراحی کند. بعد از داخل شدن به محوطه در قسمت سمت راست با استفاده از باغچه ها و یک حوضچه کوچک در نقش اب نما طراح فضایی دلنشین و کاربردی ایجاد کده است. بنا وساختمانی که در این قسمت درنظر گرفته شده است دارای دو طبقه با قسمت ایوان مانند می باشد که افراد استفاده کننده می توانند از آن برای اوقات فراغت استفاده کنند.که دارای دید مناسبی می باشد.
بررسی پروژه شناخت محله سنگلج تهران
در این پروژه تنها قسمتی از این محله را مورد بررسی قرار داده ایم و با بررسی های پهنه بندی و ارائه پلان های متفاوت از موقعیت و دسترسی و پلان راهبردی به تحلیل این محله پرداخته ایم. این محله از لحاظ منظرشهری یکی از جذاب ترین منطقه های تهران می باشد که در طول دوران تاریخی دچار تغییراتی شده است. در حال حاضر با شناخت و بررسی این منطقه زیبا و ارائه طرح های مناسب برای این محله سعی شده تا کمبود های این محله را بررسی و به نوعی تامین کرده باشیم.
پروژه شناخت محله سنگلج تهران: کاوشی در تاریخ، کالبد و هویت یک پهنه تاریخی
محله سنگلج، یکی از چهار محله اصلی و کهن تهران در دوران قاجار، گنجینه‌ای از تاریخ، فرهنگ و معماری را در قلب پایتخت ایران جای داده است. این محله که روزگاری محل سکونت اشراف، هنرمندان و مردم عادی بوده، با گذشت زمان دچار تحولات کالبدی و اجتماعی بسیاری شده است. پروژه شناخت محله سنگلج، یک کاوش عمیق در لایه‌های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی این پهنه ارزشمند است که هدف آن درک هویت گذشته و حال، شناسایی چالش‌ها و ارائه راهکارهایی برای احیا و بازآفرینی آن است. این شناخت، پیش‌نیازی اساسی برای هرگونه مداخله معمارانه و شهرسازانه در این بافت تاریخی است.
مبانی نظری پروژه: مفهوم “پهنه تاریخی شهری” و “حافظه جمعی”
تحلیل و شناخت محله سنگلج بر دو پایه نظری استوار است: “شهر به مثابه یک متن تاریخی” و “نقش حافظه جمعی در شکل‌دهی به هویت مکان”.
- شهر به مثابه یک متن تاریخی (The City as a Historical Text): بر اساس این نظریه، یک محله تاریخی مانند سنگلج، یک متن چندلایه است که در طول زمان توسط نسل‌های مختلف نوشته شده است. هر ساختمان، هر کوچه، هر میدان و حتی هر نام، کلمه‌ای از این متن است. وظیفه پژوهشگر و معمار، “خواندن” و “تفسیر” این متن است. این خوانش شامل موارد زیر است:
- تحلیل ریخت‌شناسی (Morphology): بررسی الگوی شکل‌گیری کوچه‌ها، قطعات زمین و فضاهای عمومی برای درک منطق ساختاری محله.
- تحلیل گونه‌شناسی (Typology): شناسایی انواع ساختمان‌های شاخص و تکرارشونده (خانه‌های حیاط مرکزی، حمام‌ها، مساجد، تکیه‌ها) و درک کارکرد آن‌ها.
- تحلیل لایه‌های زمانی: تشخیص دوره‌های مختلف ساخت‌وساز (قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم، پس از انقلاب) و درک اینکه چگونه هر دوره بر روی لایه قبلی تأثیر گذاشته است.
- حافظه جمعی و هویت مکان (Collective Memory and Identity of Place): یک محله فقط کالبد و فیزیک نیست، بلکه مجموعه‌ای از خاطرات، داستان‌ها، رویدادها و تجربیات مشترک ساکنان آن است. این “حافظه جمعی” به مکان “هویت” و “روح” می‌بخشد.
- نقاط عطف حافظه: شناسایی مکان‌هایی که حامل خاطرات جمعی مهمی هستند، مانند تکیه قورخانه، پارک شهر، تئاتر سنگلج یا خانه‌های شخصیت‌های معروف. این نقاط، لنگرگاه‌های هویتی محله محسوب می‌شوند.
- روایت‌های شفاهی: گفتگو با ساکنان قدیمی محله برای ثبت داستان‌ها، خاطرات و افسانه‌هایی که به صورت سینه به سینه منتقل شده‌اند. این روایت‌ها بخش ناملموس هویت محله را تشکیل می‌دهند.
- حس تعلق: درک اینکه چگونه حافظه جمعی باعث ایجاد “حس تعلق” در میان ساکنان می‌شود و چگونه تحولات کالبدی می‌تواند این حس را تضعیف یا تقویت کند.
با این چارچوب نظری، شناخت سنگلج از یک مطالعه صرفاً کالبدی فراتر رفته و به یک تحلیل عمیق فرهنگی و اجتماعی تبدیل می‌شود.
بخش اول: شناخت تاریخی و جغرافیایی
موقعیت و حدود: سنگلج در بخش جنوبی حصار شاه طهماسبی تهران قدیم، در منطقه ۱۲ شهرداری فعلی واقع شده است. این محله از شمال به خیابان امام خمینی (سپه)، از شرق به خیابان خیام، از جنوب به خیابان مولوی و از غرب به خیابان وحدت اسلامی (شاپور) محدود می‌شود. این موقعیت مرکزی و نزدیکی به ارگ سلطنتی و بازار، اهمیت استراتژیک آن را در گذشته نشان می‌دهد.
وجه تسمیه: نام “سنگلج” احتمالاً از “سنگ رج” به معنای ردیف سنگ‌ها گرفته شده است. این نام ممکن است به دلیل وجود سنگ‌های فراوان یا سنگفرش بودن یکی از معابر اصلی آن در گذشته باشد.
تحولات تاریخی:
- دوره قاجار: سنگلج در این دوره به اوج شکوفایی خود رسید و به عنوان یکی از محلات اعیان‌نشین تهران شناخته می‌شد. وجود خانه‌های بزرگ شخصیت‌های درباری، نزدیکی به مراکز قدرت و حضور اماکن فرهنگی و اجتماعی مهم، این محله را به یکی از قلب‌های تپنده پایتخت تبدیل کرده بود.
- دوره پهلوی: با مدرنیزاسیون تهران و احداث خیابان‌های جدید، ساختار ارگانیک محله دچار تغییر شد. خیابان‌های اصلی مانند شاپور و سپه، بافت پیوسته محله را شکافتند. بسیاری از خانواده‌های ثروتمند به شمال شهر مهاجرت کردند و به تدریج، سنگلج دچار فرسودگی کالبدی و تغییرات اجتماعی شد.
- دوران معاصر: امروزه سنگلج با چالش‌های متعددی از جمله فرسودگی بناها، مشکلات ترافیکی، تغییرات جمعیتی و حضور کاربری‌های ناسازگار (مانند انبارها) روبرو است. با این حال، پتانسیل‌های فرهنگی و تاریخی عظیمی در این محله نهفته است.
بخش دوم: شناخت کالبدی و فضایی
ساختار و شبکه معابر: شبکه معابر سنگلج ترکیبی از کوچه‌های باریک، پرپیچ‌وخم و ارگانیک دوره قاجار و خیابان‌های عریض و مستقیم دوره پهلوی است. این تضاد، دو دوره مختلف شهرسازی را در کنار هم به نمایش می‌گذارد. قلب محله، گذرهای اصلی و میدانچه‌هایی بودند که مراکز فعالیت اجتماعی محسوب می‌شدند.
عناصر و بناهای شاخص: سنگلج میزبان بسیاری از بناهای ارزشمند تاریخی است که هر یک بخشی از هویت آن را تشکیل می‌دهند:
- پارک شهر: اولین پارک عمومی تهران که بر روی بخشی از اراضی محله سنگلج ساخته شد و به عنوان یک فضای تنفسی و تفریحی مهم در مرکز شهر عمل می‌کند.
- تئاتر سنگلج: یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین سالن‌های تئاتر ایران که نقش مهمی در تاریخ هنرهای نمایشی کشور داشته و هنوز هم فعال است. این مکان یک نقطه عطف فرهنگی برای محله و کل تهران است.
- عمارت انجمن شهر (تالار شهر): ساختمانی با معماری نئوکلاسیک که امروزه بخشی از مجموعه پارک شهر است.
- کلیسای گئورگ مقدس: نشان‌دهنده تنوع فرهنگی و مذهبی ساکنان محله در گذشته.
- خانه‌های تاریخی: خانه‌هایی مانند خانه پدری پروفسور حسابی، خانه مستوفی‌الممالک و ده‌ها خانه قاجاری و پهلوی دیگر که متأسفانه بسیاری از آن‌ها در معرض تخریب قرار دارند.
- حمام‌ها و مساجد: حمام‌هایی مانند حمام قبله و مساجدی که مراکز مذهبی و اجتماعی محله بوده‌اند.
فضاهای عمومی: فضاهای عمومی سنتی مانند میدانچه‌ها و جلوی تکیه‌ها، محل تعاملات اجتماعی، برگزاری مراسم و بازی کودکان بوده‌اند. با احداث خیابان‌ها و تغییر سبک زندگی، نقش این فضاها کمرنگ شده است. پارک شهر امروزه مهم‌ترین فضای عمومی مدرن در این محله است.
بخش سوم: شناخت اجتماعی و فرهنگی
جمعیت و ساکنان: جمعیت سنگلج در طول زمان دستخوش تغییرات زیادی شده است. از یک محله اعیان‌نشین به محله‌ای با اقشار متوسط و امروزه با حضور مهاجران و کارگران، ترکیب اجتماعی آن دگرگون شده است. این تغییرات، بر روابط همسایگی و حس تعلق ساکنان تأثیر گذاشته است.
فعالیت‌ها و کاربری‌ها: در گذشته، سنگلج عمدتاً کاربری مسکونی داشت. امروزه، علاوه بر سکونت، کاربری‌های تجاری خرد، کارگاه‌های کوچک و انبارها (به خصوص در نزدیکی بازار) در آن گسترش یافته‌اند. حضور تئاتر سنگلج و نزدیکی به مراکز فرهنگی دیگر، پتانسیل این محله را برای تبدیل شدن به یک قطب فرهنگی-هنری نشان می‌دهد.
میراث ناملموس: علاوه بر بناها، سنگلج دارای میراث ناملموس غنی است. مراسم تعزیه و عزاداری در تکیه‌ها، داستان‌ها و خاطرات مرتبط با شخصیت‌های ساکن در محله و فرهنگ زندگی در خانه‌های حیاط مرکزی، بخشی از این میراث است که در خطر فراموشی قرار دارد.
نتیجه‌گیری و چشم‌انداز آینده
شناخت محله سنگلج نشان می‌دهد که این پهنه تاریخی یک ارگانیسم زنده با گذشته‌ای پربار و حالی پرچالش است. این محله از یک سو با فرسودگی کالبدی و مشکلات اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کند و از سوی دیگر، دارای پتانسیل‌های بی‌نظیری از جمله بناهای تاریخی ارزشمند، موقعیت مکانی استراتژیک و حافظه تاریخی غنی است.
هرگونه پروژه طراحی در این محله، چه در مقیاس یک بنا و چه در مقیاس شهری، باید بر پایه این شناخت عمیق صورت گیرد. راهکارهای آینده باید به سمت بازآفرینی شهری پایدار حرکت کنند؛ رویکردی که نه تنها به مرمت کالبد، بلکه به احیای زندگی اجتماعی، تقویت هویت فرهنگی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان فعلی نیز توجه دارد. تبدیل سنگلج به یک “مقصد گردشگری فرهنگی” و “پهنه سکونت خلاق” می‌تواند چشم‌اندازی برای آینده این محله تاریخی و ارزشمند باشد.
فروشگاه معماری نوین پروژه تخصصی ترین وب سایت معماری آماده ارائه خدمات در حوزه پروژه معماری، پاورپوینت معماری (تمامی دروس معماری)، رساله های معماری، فیلم آموزشی معماری و … می باشد تا دانشجویان رشته معماری را همراهی و راهنمایی کنند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.